میخواهم بچه باهوشی داشته باشم

همه والدین می خواهند باور کنند که فرزندانشان باهوش، خاص و منحصر به فرد هستند؛ اما بعضی از کودکان به احتمال بیشتری، متفکران بزرگ آینده خواهند بود.

مسئولیت های مادری یا پدری تمامی ندارند. وقتی بچه دار شوید، ناخودآگاه وظایف زیادی پیدا خواهید کرد. شما باید علاوه بر غذا دادن، شستن لباس ها، رسیدگی مرتب، تحمل گریه و بی قراری های کودک در 24 ساعت و خواندن هزار باره داستان هایی که فرزندتان دوست دارد، به فکر درآوردن پول و درآمد کافی برای زندگی، تهیه غذا، لباس های قشنگ و سایر هزینه های لازم و غیرلازم که کودکتان را خوشحال می کند، باشید.

هدف شما از انجام تمام این سرمایه گذاری ها امید رسیدن به یک سود بزرگ است و آن چیزی نیست جز یک بچه دوست داشتنی، صالح و سالم که شما را دوست داشته و قدردان محبت هایتان باشد. البته بهتر می شود اگر فرزند دوست داشتنی، پرمحبت و سالم شما، یک فرد باهوش و یا حتی نابغه نیز باشد. هر چند در گذشته تصور می شد هوش عاملی است که تنها به وسیله ژنتیک تعیین می شود، ولی امروزه دانشمندان عقیده دارند محیطی که فرزند شما در آن رشد می کند و نیز فردی که کود​ک را بزرگ می کند نقش بسیار مهمی در تعیین میزان هوش کود​ک دارند. در واقع والدین می توانند کم​ک بسیار زیادی به باهوش تر شدن فرزندشان کنند.

در این مقاله سبزآبی 6 راه تقویت هوش کودکان را مطالعه خواهید کرد.

تغذیه مناسب دوران بارداری

سه ماده ی بسیار ضروری در رژیم غذایی دوران بارداری که در تکامل مغز جنین مؤثر هستند، عبارتند از:

اسید فولیک

اسید فولیک یا همان ویتامین B9، ماده ای بسیار مهم است که در تشکیل سلول های مغزی نقش اساسی دارد. مصرف اسید فولیک قبل از بارداری و حداقل 3 ماه پس از آن، از نقص های مادرزادی لوله ی عصبی پیشگیری می کند. مطالعه ی اخیر که در مجله ی انجمن پزشکی آمریکا چاپ شد، نشان داد که میزان تولد بچه های ناسالم از نظر ذهنی، در زنانی که 4 هفته قبل و 8 هفته بعد از بارداری، اسید فولیک مصرف می کردند، 40 درصد کمتر از زنان دیگر بوده است.
منابع طبیعی اسید فولیک عبارتند از: برگ سبزیجات مثل اسفناج، قارچ، عدس و غلات غنی شده.

امگا3

اسید چرب امگا3 برای ساخت سلول های عصبی (سلول هایی که پیام های عصبی را از مغز به قسمت های مختلف بدن ارسال می کنند) ضروری است. این ماده تأثیر زیادی در تکامل مغز جنین و افزایش هوشیاری او در دوران نوزادی دارد.
این ریزمغذی در مواد غذایی مثل انواع ماهی، میگو، خشکبار (به خصوص گردو)، تخم مرغ، گوشت قرمز و لوبیا وجود دارد.

آهن

آهن در رشد گلبول های قرمز خون (که اکسیژن را به مغز جنین منتقل می کنند) نقش بسیار مهمی دارد. در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون مادر و نیاز جنین برای ساخت سلول های خونی، بدن به آهن بیشتری نیاز دارد.
بهترین منبع آهن «گوشت قرمز» است. همچنین غذاهای گیاهی مانند سبزی ها و میوه ها، لوبیا، اسفناج، دانه های روغنی مثل سویا و غلات سرشار از آهن هستند.
اگر به دلیل تهوع صبحگاهی نمی توانید به اندازه ی کافی از سبزی ها و میوه ها استفاده کنید، آنها را در رژیم غذایی تان پنهان کنید. مثلا می توانید از میوه های خشک یا آب میوه های طبیعی استفاده کنید یا سبزی را خُرد کنید و به سالاد یا سُس آن اضافه کنید.
انجام فعالیت بدنی در دوران بارداری، استقامت و بُنیه بدن شما را برای زایمان بالا می برد. اما آیا تحرک بدنی می تواند مغز کودک شما را نیز نیرومندتر کند؟
براساس تحقیقات، فرزندان مادرانی که در طی بارداری تمرینات ورزشی منظم انجام می دادند، در 5 سالگی، نمره ی بالاتری در تست های مهارت های زبانی و هوش نسبت به فرزندان مادران کم تحرک کسب کرده اند. متخصصان به طور متوسط 30 دقیقه ورزش را در همه یا بیشتر روزهای هفته به زنان باردار توصیه می کنند.

شیر دادن تا 2 سالگی

محققان می گویند، ضریب هوشی کودکانی که از شیر مادر تغذیه شده اند، حداقل 5 درصد نسبت به سایرین بیشتر است. حتما تا 6 ماهگی به کودک خود شیر بدهید. پزشکان معمولا به شما توصیه می کنند تا رسیدن به سن 2 سالگی در کنار شیر مادر به فرزندتان غذاهای سالم و مغذی مناسب نیز بدهید. تغذیه در تقویت هوش نوزاد مؤثر است.
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در گفتگویی اظهار کرد: در صورت کم بودن شیر مادر می توان از شیر گاو نیز به تدریج برای تغذیه نوزاد مصرف کرد. مادران برای زیاد شدن شیرشان بهتر است از دَم کرده رازیانه (پنج واحد)، شوید (یک واحد)، زنیان (یک واحد)، زیره سبز (یک واحد) مصرف کنند. برای این منظور آن ها باید یک قاشق غذاخوری از این گیاهان را در چهار لیوان آب جوش بریزند و این دَم کرده با کمی نبات یا عسل میل کنند. مصرف این دمنوش علاوه بر ازدیاد شیر مادران نقش موثری در رفع نفخ و دل درد نوزادان و مادر نیز دارد.

مواد غذایی برای تقویت هوش

ماهی سالمون - ماهی آزاد

این ماهی منبع غنی از پروتئین و اسیدهای چرب چون امگا 3 است. این مواد می توانند سیستم عصبی را تقویت کنند.
سیب زمینی شیرین: بهتر آن است که ابتدا سیب زمینی را به ورقه های نازک بریده و با دارچین آن را دودی کنید. این ماده غذایی سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین آ است و می تواند با فعال کردن عصب ها، قدرت تفکر را بالا ببرد.

تخم مرغ

بهتر است روز را با تهیه املت خوشمزه با تخم مرغ های تازه آغاز کنید. تخم مرغ های خانگی منبع غنی از چولاین که باعث گسترش فعالیت مغزی و حافظه می شود، هستند و برای کودکان بسیار مفید است. چولاین نوعی ویتامین حلال در آب بوده و جزو گروه ویتامین های ب است.

حبوبات

حبوباتی چون لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، عدس، لپه و سایر حبوبات منبع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که باعث خون سازی در رگ ها و تقویت سلول های عصبی می شوند. می توانید از این حبوبات در سالاد، سوپ و یا آش های مختلف استفاده کنید.
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی نیز در گفتگویی گفت: مهم ترین مواد غذایی تقویت کننده حافظه عبارت اند از: عسل، مویز، مغز بادام، پسته، گردو، فندق، انجیر و انگور. این مواد حاوی قند، پروتئین و ویتامین های طبیعی هستند بنابراین به راحتی جذب مغز می شوند و حافظه را تقویت می کنند.

آشنایی کودک با کتاب

حتی زمانی که نوزادتان فقط چند ماه دارد هم می توانید با خواندن کتاب و روزنامه، او را به دنیای مطالعه ببرید. لغات و جملات را بلند بخوانید تا نوزاد آنها را بشنود، روی تلفظ ها و لحن تان دقیق باشید. بهتر است از کتاب های مصور کمک بگیرید و شعرها و داستان ها را با صدای بلند بخوانید. این روش برای گسترش دایره ی لغات کودک مناسب است و از این طریق می توانید او را با چیزهایی که داخل خانه و همچنین در دنیای بیرون از خانه هستند آشنا کنید.
کودک 18 تا 24 ماهه عاشق تماشای کتاب ها می شود! او را با انبوه کتاب های مصور بزرگ و شاد و دارای کلمات کم و صفحات سنگین که خودش بتواند ورق بزند سرگرم کنید. برنامه ی منظمی برای بازدید از کتابخانه ی محلی تان تنظیم کنید تا بتوانید انواع کتاب های جالب را بدون نگرانی از هزینه شان به او نشان دهید. نهایت سعی تان را بکنید تا بتوانید دست کم بیست دقیقه در هر روز برایش کتاب بخوانید و بدین ترتیب عشق به کتاب و مطالعه را در او ایجاد خواهید کرد.
شیوه های تقویت هوش نوزاد 3-6 ماهه Bebe Seveille 3/6 Mois ترجمه طاهره طالع ماسوله یک کتاب مفید است.
هم چنان که جسم نوزاد از قابلیت و ظرفیت پذیرش تغذیه درست و تمرین های بدنی برخوردار است، توانایی های ذهنی و کنش های مربوط به هوش نوزاد نیز از چنین ظرفیتی برخوردار است. در صورتی که نوزاد تحت تمرین های درست قرار گیرد به گونه ای پویاتر با دنیای پیرامون خود برخورد می کند. در واقع نقش و کارکرد کتاب های این مجموعه همین است. یکایک تصاویر کتاب ها بر اساس علایق نوزاد به رنگ ها و شکل ها طراحی شده اند و هر یک از آن ها ویژگی های شناختی و ذهنی نوزاد را هدف قرار می دهند. شیوه های ارائه شده در این مجموعه کتاب ها بر اساس مطالعات و تحقیقات 25 ساله ی دکتر بئاتریس میلتر در دانشگاه سوربن فرانسه شکل گرفته است. این شیوه ها نوزادان را به واکنش ذهنی واداشته و آن ها را تشویق به دیدن و دقت می کنند. و عملاً باعث می شوند تا نوزادان با ذهنی خلاق تر و هوشمندی پویاتر، آماده رویارویی با زندگی شوند.

موسیقی و تقویت توجه کودک

نوزادان قبل از اینکه قادر به درک کلمات باشند، ملودی یک آواز را کاملا درک می کنند. آنها سعی می کنند که آواها را تقلید کنند. استفاده از یک موزیک آرام خصوصا در هنگام خواب نوزادان می تواند باعث آرامش آنها شود. اگر قرار است برای نوزاد آوازی به شکل لالایی بخوانید، سعی کنید آوازتان کوتاه و ساده و در عین حال نرم و کمی بلند باشد، آن قدر که باعث برهم خوردن آرامش او نشود. اگر او را به حمام می برید و یا در حال پوشاندن لباس به نوزاد هستید در حد یک و دو جمله شعری کوتاه در مورد حمام کردن و یا لباس پوشاندن برایش بخوانید و به این ترتیب موسیقی را در تمامی جنبه های زندگی فرزندتان دخیل کنید.
در طی 10 سال، تحقیقی بر روی 75 هزار دانش آموزی انجام شد که نتایج نشان داد کودکانی که به نواختن موسیقی می پردازند نسبت به کسانی که چنین مهارتی را ندارند، دارای توانایی بیشتری در مهارت های خواندن و درک ریاضیات هستند. مخصوصا کودکانی که در آن آزمایش به تمرین پیانو می پرداختند هوش بیشتری را در این 2 مورد نسبت به دیگر همسالان خود داشتند. همچنین نمرات این دسته از کودکان نسبت به دیگر همکلاسی هایشان در رده بالاتری بود.
جولیوس پرتنوی، پژوهشگر مطرح موسیقی طی تحقیقات زیادی دریافت که موسیقی قادر است بر سرعت سوخت و ساز بدن، کاهش یا افزایش فشار خون، سطح انرژی بدن، سیستم گوارشی و... (بسته به نوع موسیقی ای که پخش می شود) اثر مثبت یا منفی بگذارد. مثلا موسیقی های ملایم مانند موسیقی کلاسیک اثربخشی بهتری روی بدن دارند و باعث افزایش آندروفین در بدن می شوند. همچنین 30 دقیقه گوش دادن به موسیقی اثری معادل یک دوز قرص والیوم دارد.
بد نیست بدانید که با گوش دادن به موسیقی، هر دو نیمکره مغز (نیمکره های چپ و راست) درگیر فعالیت های ذهنی می شوند. البته منظور ما از موسیقی فقط خواندن شعر نیست بلکه ساز زدن، ملودی، تُن، انواع صدا ها، آکورد و ریتم را نیز شامل می شود.
موسیقی از طریق تحریک فرد برای دقت بیشتر نسبت به نوع صدا، ریتم، ملودی، آهنگ، جهت صدا و... در افزایش حافظه و تمرکز مؤثر است؛ به همین دلیل، اغلب دانش آموزانی که به نوعی با موسیقی در ارتباط هستند در مدرسه و دانشگاه موفق تر هستند.

عشق ورزی و تعامل با کودک

رابطه ی چشمی پدر و مادر با نوزاد، تأثیر زیادی در تقویت ارتباط های مغزی نوزاد دارد.
از زمان های کوتاهی که چشم های نوزادتان باز است استفاده کنید و مستقیم به آنها نگاه کنید. این کار کمک شایانی به رشد هوش دیداری او می کند. نوزادان به تمرکز روی چهره ی افراد علاقه مند هستند و خیلی زود چهره ها را تشخیص می دهند. هر بار که او به شما خیره می شود، در واقع در حال ساختن حافظه اش است.
براساس پژوهش ها، ارتباط زیاد و تعامل مداوم با نوزاد موجب تقویت هوش او می شود. در آغوش گرفتن، ابراز علاقه و بازی کردن با نوزاد، مغز او را تحریک می کند و قلقلک می دهد. وقتی با نوزاد تعامل بیشتری دارید و از نظر عاطفی پیوند محکم تری برقرار می کنید، به رشد توانایی های فکر کردن نوزاد کمک کرده اید. ضمن اینکه این تعامل و نزدیکی، باعث ایجاد حس امنیت و اعتماد به نفس در کودکان خواهد شد.
اگر می خواهید فرزندتان چیزی یاد بگیرد، بهتر است خودتان الگوی فرزندتان باشید و با عمل کردن به کاری که در نظر دارید، آن را به صورت غیرمستقیم به کودک خود آموزش دهید. بخوانید، بنویسید، موسیقی بنوازید، قدم بزنید، طبیعت را فراموش نکنید، ورزش کنید و…. درحین انجام این فعالیت ها، کودک هم باید دوروبرتان باشد. او را در انجام فعالیت های مفرح شرکت دهید و سعی کنید با او صمیمی شوید.

به او سرنخ بدهید و حس کنجکاوی اش را برانگیزید مثلا وقتی شما قبل از روشن کردن چراغ اتاق به او می گویید که «الان می خوام چراغ رو روشن کنم تا اتاق روشن بشه»، با این توضیح، توجه او به کار شما جلب می شود و در واقع با این روش رابطه ی میان علت و معلول را به او آموزش می دهید.
از تلویزیون دوری کنید، مغز در هنگام تماشای تلویزیون تقریبا هیچ فعالیتی ندارد. مغز کودک شما به تعامل دو نفره احتیاج دارد و برنامه های تلویزیون هرچقدر هم که جنبه ی آموزشی داشته باشند، نمی توانند برای او مفید باشند.
او را همراهی کنید، وقتی کودک شما بزرگ تر می شود، خلاقیت بیشتری به خرج می دهد و بازی های تازه ابداع می کند. مثلا سرو صدای خاصی ایجاد می کند، بی دلیل می خندد یا مسیر مشخصی را کف اتاق سینه خیز می رود. او را همراهی و کارهایش را تقلید کنید.