بررسی ابعاد مختلف داشتن دوست خیالی در کودکان

بررسی ابعاد مختلف داشتن دوست خیالی در کودکان

احتمالا در اطرافیان خود کودکانی را مشاهده کرده اید که دارای دوست خیالی هستند. این کودکان گاهی با دوستان خیالی خود بازی می کنند، غذا می خورند و حتی به خواب می روند. در این مقاله میخواهیم بیشتر و دقیق تر درباره ابعاد دوست خیالی در کودکان صحبت کنیم.

همانطور که همه ما می دانیم بازی کردن یکی از اصلی ترین علایق کودکان می باشد. در سنین 2 تا 5 سالگی بازی کردن به دلیل فرایند رشد استعدادها و توانایی های کودک اهمیت بسیار بالایی دارد. زیرا کودک با بازی کردن بسیاری از اصول اصلی زندگی را میاموزد و سعی می کند تا مستقل شود، روی پای خود بایستد وکمتر به والدین و دیگران تکیه کند.

از این رو طبیعی است که در این سنین شاهد ارتباط او با یک دوست خیالی باشیم.

شخصیت دوست خیالی کودکان می تواند از کتاب داستان یا حتی یک اسباب بازی با ویژگی های انسانی گرفته شده یا کاملا زاده تخیل کودک باشد. میزان حضور دوست خیالی کودکان در زندگی واقعی او، بستگی به قوه تخیل کودک دارد. هرچه کودک دارای قوه تخیل بالاتری باشد، بیشتر دوست خیالی خود را در زندگی واقعی خود تصور می کند. به نوعی در این صورت کودک با دوست خیالی خود زندگی می کند.

دوستان خیالی ممکن است همیشه با کودک باشند، در ذهن آن ها برای مدتی باشند و سپس بروند، یا فقط در نقاط خاصی از منزل وجود داشته باشند، همچنین بدون دلیل مشخصی ظاهر و ناپدید شوند.

عموما والدین درباره دوست خیالی کودک خود احساس نگرانی می کنند. اما بایستی بگوییم که وجود دوست خیالی آنقدرها هم نگران کننده نیست و والدین بایستی سعی نمایند تا با دوست خیالی کودک خود ارتباط برقرارکنند.

اما اگر دوست خیالی کودک شما بعد از هفت سالگی نیز حضور داشته باشد، جای نگرانی وجود دارد. زیرا تخیل کودک معمولا تا سن شش و هفت سالگی معمولا از بین می رود و حضور دوست خیالی در پس از این سنین، نشان دهنده مشکلاتی در کودکان می باشد.

فواید داشتن دوست خیالی در کودکان

دوست خیالی کودکان دارای فوایدی نیز می باشد. یکی از فواید داشتن دوست خیالی تقویت تعاملات اجتماعی کودک و کنار آمدن آن با مسائل و مشکلات می باشد.
از دیگر فواید دوست خیالی کودک می توان به کنترل و مدیریت هیجانات کودک اشاره کرد. از آنجایی که کودک تمامی نگرانی ها، مشکلات و درد و دل های ذهن خود را با دوست خیالی خود انجام می دهد، درد و دل کردن، مشورت کردن و کنترل هیجان را می آموزد.

فایده دیگر داشتن دوست خیالی کاهش احساس گناه است. برای مثال اگر کودک خطایی کرده باشد، آن موضوع را با دوست خیالی خود مطرح می کند و همین امر باعث کاهش احساس گناه در او می شود.

تحقیقات نشان می دهد وجود یک دوست خیالی می تواند تحمل تجربه تروما را برای کودک آسان تر کند. تحمل تغییرات بزرگ مانند نقل مکان به شهر دیگر، اضافه شدن خواهر یا برادر جدید به خانواده، کنار آمدن با طلاق یا مرگ والدین از دیگر مزایای وجود دوست خیالی در کنار کودکان است.

مضررات دوست خیالی در کودکان

در برخی مواقع شدت علاقه و عادت کودک به دوست خیالی خود به قدری افزایش میابد که دیگر تمایلی به ارتباط با اطرافیان خود ندارد و دوست دارد تمام وقت خود را با دوست خیالی خود بگذراند. برای مثال دیده شده که برخی از این کودکان هنگام برخورد با اقوام، پدربزرگ، مادربزرگ و حتی کودکان دیگر سکوت می کنند و تمایل دارند که گوشه ای خلوت بروند و با دوست خیالی خود صحبت کنند. در چنین مواقعی، به دلیل عدم ارتباط با اطرافیان و گوشه نشینی، کودک در معرض افسردگی قرار می گیرد.

آیا داشتن دوست خیالی در کودکان طبیعی است؟

داشتن دوست خیالی در کودکان قبل از سن مدرسه بسیار رایج و طبیعی می باشد. بیش از نیمی از کودکان تا سن 7 سالگی، یک دوست خیالی داشته اند. داشتن دوست خیالی در تک فرزندان و فرزندان اول بسیار رایج تر است.

والدین باید با دوست خیالی کودک خود چگونه رفتار کنند؟

خانواده ها نباید از داشتن دوست خیالی کودکشان نگران باشند، افزود: این یک مرحله طبیعی از رشد شناختی کودک است.

خانواده نباید کودک را بخاطر داشتن دوست خیالی تنبیه و توبیخ کند و یا به او بگوید "چرا دروغ می گویی"، خاطرنشان کرد: از سوی دیگر دامن زدن به دوست خیالی هم به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

پدر و مادر هرگز نباید به کودکشان بگویند برو با دوستت بازی کن و یا برای او هم خوراکی ببر.

برای اینکه دوست خیالی زودتر از کودک جدا شود، خانواده باید او را به سمت دوست و همبازی واقعی سوق دهند، برای مثال کودک را به جمع گروه های اجتماعی کودکان در پارک، مهد کودک، گروه بچه های خانوادگی و... ببرند.

توجه به مکالمه کودک با دوست خیالی اش نیز بسیار مهم است و پدر و مادر می توانند از دل این مکالمات به احساس کودک خود پی ببرند، زیرا کودکان بسیاری از مواقع احساسات خود را از زبان دوست خیالی مطرح می کنند.

دوست خیالی برای کودک رسمیت دارد و حضور پر رنگی در اوقات تنهایی او دارد. والدین نیز باید حضور این دوست را بپذیرند، با او به احترام برخورد کنند و او را نفی نکنند. بنابراین تلاش نکنید که فرزند خود را قانع کنید که او حضور ندارد.

از این رو والدین باید نکات زیر را رعایت نمایند:

• کودک را به دروغگویی متهم نکنید.
• همچنین در این شرایط نباید کودک را تأیید کنید. برای مثال: به کودک خود نگویید که از دوستش درخواست کند تا با شما به سفر بیاید.
• کودک را وادار به صحبت کردن درباره دوست خیالی خود نکنید.
• هرگز مسئولیت کارهای دوست خیالی را به عهده نگیرید. برای مثال اگر کودک شما از شما درخواست کرد که دوستش را به حمام ببرید، قبول نکنید.
• برای کودک دوست واقعی پیدا کنید و سعی کنید دوست واقعی را جایگزین دوست خیالی کنید.
• از تنها ماندن کودک جلوگیری کنید.