چگونه ترس و اضطراب را به کودک منتقل نکنیم؟

شما به عنوان پدر یا مادر می توانید به کودک و یا نوجوان خود کمک کنید تکنیک هایی را برای مدیریت اضطراب و اضطراب خود یاد بگیرد. و خودتان عامل این رفتار نباشید.

اضطراب قابل یادگیری است و از طریق سرایت روانی منتقل می شود. اگر والدین خودشان اضطراب داشته باشند، یا اگر دوستان یک دانش آموز یا معلمی اضطراب داشته باشد، آن را منتقل می کند.

دلایلی که کودکان ترس و اضطراب را از والدین یاد می گیرند

برخی از ترس ها در کودکان به علت الگو برداری از والدین صورت می گیرد مثلاً مادری که از گربه می ترسد این ترس خود را به کودک منتقل می کند زیرا والدین الگو و سرمشق کودکان هستند و کودکان با مشاهده رفتار و حالات والدین و خانواده خود شروع به شناسایی محیط ها و موقعیت های امن از نا امن می کنند.

• روش های زیستی غلط والدین

یکی از علل ایجاد ترس در کودک، شیوه های زیستی غلط والدین است. برخی از والدین متأسفانه برای ساکت کردن فرزند و برای وادار کردن کودک به انجام کاری او را تهدید می کنند و یا از چیزی می ترسانند و فشار روانی زیادی را به کودکان خود وارد می کنند. کودک را دعوا نکنید. این کار باعث بی اعتمادی کودک نسبت به شما می شود.

• عدم احساس امنیت

یکی دیگر از علت های ایجاد ترس در کودکان، عدم احساس امنیت است. وقتی به علل مختلف کودک احساس امنیت نمی کند، دچار ترس خواهد شد مثلاً وقتی که کودک به دلیل شاغل بودن مادر، باید در جای دیگر روز خود را بگذراند دچار عدم امنیت می شود و ترس هایی در او به وجود می آید.

• وابستگی شدید

یکی از علت های ایجاد ترس در کودکان وابستگی شدید به والدین است. به همین علت کودک زمانی که از والدین خود به دلایلی جدا می شود دچار ترس و اضطراب می شود.

• اضطراب شغلی والدین

سعی کنید کار و شغل تان را هنگامی که به منزل می آیید کنار بگذارید.

• وقتی از سرکار می آیید بداخلاق و عصبی هستید.
• دائم با مشتریان و همکاران تلفنی بحث می کنید.
• به کودک می گویید کارم حساس است و مزاحم نشو.
• غذایتان را نصفه و نیمه رها می کنید و یا از استرس کار شب ها نمی خوابید.
• فرزند تان را وارد مسائل اقتصادی و کاری خانواده می کنید.

لیست بالا دقیقا نمونه هایی است که نشان می دهد شما در حال آموزش ترس و استرس به فرزندتان هستید. چرا که وقتی نمی گذارید تا با او صحبت کنید، مثل او فکر کنید و با او بازی کنید. برعکس دلهره و اضطراب را به او دائم نشان می دهید.

• دعوا های خانواده

سعی کنید راجب مسائل ساده و روزمره دعوا نکنید و یا به صورت منطقی با حرف زدن ساده مشکلات را حل کنید. زیرا با این کار کودک نمی تواند به والدینش اعتماد کند از طرفی نمی داند طرف چه کسی را بگیرد. در واقع کودک شما اصلا دوست ندارد خانواده را در این موقعیت ببیند.

تکنینک خودکنترلی

خود کنترلی، مهارتی است پنهان که به فرد توانایی مدیریت و پردازش احساسات و رفتار به شیوه سالم می دهد. والدین باید بر این تکنیک مسلط شوند تا اگر مسائل بالا پیش آمد بتوانند خود را کنترل کرده و بروز ندهند تا فرزندشان نیز دچار دلهره و استرس نشود.

خودکنترلی در کودکان نیاز به زمان و تمرین دارد زیرا کودکان خیالات خود را کاملاً واقعی می دانند.

پیامد عدم درمان ترس و استرس و سبک زندگی والدین

سعی کنید دلیل ترس و اضطراب کودک را شناسایی کنید. و به دنبال راهکار ها و شیوه هایی باشید برای تغییر سبک زندگی تان.با پرسش و گفتگو با کودکان از میزان درک آن ها از شرایط کنونی آگاه شوند و بتوانند به آن ها کمک کنند تا احساسات خود را بشناسند. زیرا تا زمانی که آن ها ندانند کودک از چه چیزی رنج می برد نمی توانند به او کمک کنند. نکته مهم آن است که اضطراب وقتی از حالت طبیعی خارج می شود، به موارد دیگری مانند درد تبدیل می شود. سر درد ها، مشکلات گوارشی و بیماری های روان تنی از آن جمله هستند. ما در بین دانش آموزان نیز از این نوع اضطراب های تبدیل شده زیاد داریم یا حتی اضطرابی که در نوجوانان و کودکان به پرخاشگری تبدیل می شود. حتی در سطح جامعه نیز بسیاری از پرخاشگری هایی که دیده می شود، زاییده اضطراب است. اضطراب در یادگیری هم تأثیر می گذارد و به طور کلی فرآیند های شناختی فرد را متأثر می کند. بسیاری از دانش آموزان ما هستند که باهوش اند اما به دلیل اضطراب و ترس در سطوح پایین تر یادگیری قرار می گیرند. همچنین از اعتماد به نفس کودک کاسته می شود و از تجربه کردن چیز های جدید می ترسد. ایده های خود را بیان نمی کند و در روابطش با دیگران شکاک است و استرس دارد و...

چند راهکار کاربردی

- مطمئن شوید که برای گوش دادن به افکار و احساسات کودک خود وقت می گذارید. صرف اینکه کودک شما احساس کند کسی به حرف های وی گوش می دهد کمک زیادی به او می کند.

- به کودک خود یاد بدهید که اضطراب امری عادی، بی ضرر و موقت است.

- مهم است به کودک خود این مسئله را یاد دهید که وی تنها نیست و کودکان زیادی هستند که این مشکل را دارند.

- برای مقابله با ترس و حمایت از کودک خود و تشویق وی، الگویی بسازید. با آموزش و حمایت، به کودک خود انگیزه دهید. ولی مواظب باشید کودک خود را بیش از حد و یا خیلی سریع به جلو نرانید. بگذارید کودکتان با سرعت و گام های خود جلو برود.

- فراموش نکنید که از کودک خود به خاطر تلاش هایش تمجید کنید. به یاد داشته باشید که مواجهه با ترس امری آسان نیست.

- استرس و تنش بیش از حد در خانه از قبیل جر و بحث، دعوا، تکالیف و فعالیت های زیاد و غیره می تواند اثری منفی روی کودک شما داشته باشد. به دنبال راه هایی برای کاهش استرس باشید. به عنوان مثال هر روز حتی برای چند دقیقه هم که شده یک کاری را به منظور تفریح انجام دهید مثال یک داستان بخوانید، پیاده روی کنید، یک برنامه تلویزیونی محبوب را کنار هم ببینید و یا به موسیقی گوش دهید. همچنین به اختلافاتی که میان اعضای خانواده ایجاد می شود رسیدگی کنید و نشست هایی خانوادگی را برای بحث درباره مشکالت تشکیل دهید. والدین همچنین باید مراقب باشند که در حضور کودکان، برای بیان ناراحتی و عصبانیت خود جرو بحث نکنند و صدای خود را بالا نبرند.

- کار خود را وقتی به منزل می آیید پشت در بگذارید.

-این نکته اهمیت دارد که شما و همسرتان با همکاری هم به کودکتان کمک کنید بر اضطراب و انگرانی هایش غلبه کند. اگر پدر و مادر با هم هماهنگ نباشند، شرایط برای کودک سردرگم کننده می شود. سعی کنید درباره روش های مدیریت اضطراب کودک خود با هم توافق داشته باشید (مثال هر دو درباره اطمینان خاطر دادن یا عمل به قرار دادن برخی محدودیت ها از قبیل ممانعت ازخوابیدن کودک در اتاق خواب پدر و مادر، با هم توافق کنید) و در زمینه تشویق کودک نیز با هم هماهنگی داشته باشید.

- به یاد داشته باشید که برای کودکان شما رویارو شدن با ترس هایشان دشوار است به همین سبب به آن ها نخندید و یا ترس هایشان را کوچک جلوه ندهید.