چه زمانی به مشاور کودک نیاز است؟
داشتن کودکانی سالم از لحاظ روحی، می تواند به داشتن جامعه ای سالم کمک کند.
مشاوره در سال های اولیه و کودکی چه اهمیتی دارد؟
یکی از رایج ترین انواع مشاوره، مشاوره کودک می باشد. هر انسانی ممکن است مسائل روحی و روانی متعددی را در هر سنی تجربه کند. اشتباهات تربیتی و حتی عوامل ژنتیکی ممکن است تغییرات رفتاری و روحی در کودک ایجاد کنند. هر تغییر کوچکی می تواند دنیای ذهنی کودک را بهم بریزد. والدین مسئول باید بدانند چه زمانی کودکشان به مشاوره نیاز دارد؟ و در صورت لزوم، چگونه می توان از خدمات مشاوره کودک استفاده کرد. در این مقاله سعی داریم تا اهمیت مشاوره کودک را با شما در میان بگذاریم. امید است پس از مطالعه این مقاله در صورت نیاز فرزندتان به مشاوره، برای دریافت وقت مشاوره اقدام نمایید.
سلامت روانی چیست و چه اهمیتی دارد؟
درصد بالایی از اختلالات شخصیتی افراد ریشه در مسائل حل نشده ی کودکی دارد. دوران کودکی از حساس ترین و مهم ترین دوره های زندگی انسان است، زیرا در این سن فرد قادر به بیان دقیق احساسات، علایق و مشکلات خود نمی باشد. به همین دلیل نیاز است تا والدین کودک برای حل این مشکلات با مشاور صحبت کنند.
در واقع معنای سلامتی، نبود بیماری نیست؛ بلکه داشتن زندگی با کیفیت مطلوب می باشد که پایه های آن از کودکی بنا نهاده می شود. نداشتن یک زندگی با کیفیت یعنی دور شدن از معیار های سلامت روانی. دور شدن از سلامت روان از دوران کودکی، هم به خود کودک و هم به اطرافیانش آسیب های جدی وارد خواهد کرد. تاخیر در بهبود کیفیت زندگی کودکتان، هزینه های زیادی در آینده برای شما در بر خواهد داشت.
علت های مراجعه به مشاور
در صورتی که کودکتان در زمینه ی تحصیلی، روابط خانوادگی و اجتماعی دچار مشکل شده است، اگر احساس خوبی نسبت به خود ندارد، اعتماد به نفسش کاهش پیدا کرده است و عواملی از این قبیل باید نگران شوید و برای وقت گرفتن از یک مشاور اقدام کنید.
از جمله دلایلی که والدین به مشاور مراجعه می کنند:
- اضطراب جدایی، ناخن جویدن و کندن مو و در صورتی که کودکتان متداوم رفتار های تخریبی و تهاجمی از این قبیل دارد
- انزوا طلبی و گوشه نشینی: کناره گیری از دوستان و اجتماع در صورتی که عادت همیشگی کودک نباشد
- بد خوابی و تغییر عادت غذایی و عادات روزمره، شب ادراری، وابستگی شدید و اوقات تلخی
- احساس غم و ناتوانی: در صورتی که کودکتان برای مدت زمان زیادی دچار اضطراب و نگرانی است و به همین دلیل در امور روزمره دچار ناتوانی شده است
- پرخاشگری و آسیب به دیگران
- اعتیاد یکی از والدین و یا هردوی آن ها به مواد مخدر و الکل
- ترسیدن از فضا و عوامل مختلف
- اختلالات توجه، بیش فعالی، اختلالات یادگیری و افت تحصیلی
نکته مهم
در صورتی که کودک به طور مداوم از مرگ صحبت می کند نیاز فوری برای رفتن به یک مشاور احساس می شود. در کودکان صحبت و کنجکاوی درباره ی پدیده ی مرگ طبیعی است اما صحبت های مکرر درباره مرگ یک هشدار محسوب می شود. هر زمان کوک درباره ی خودکشی یا کشتن افراد دیگر صحبتی کرد کاملا به او دقت کنید. هرگونه صحبت در مورد خودکشی و یا کشتن شخص دیگری می تواند نشان دهنده ی نیاز فوری برای مشاوره باشد.
خرید لباس نوزادی دخترانه و پسرانه تا سه سال
چه زمانی به مشاور مراجعه کنیم؟
زمانی که شما نگران سلامت روان فرزندتان می شوید، ممکن است اعضای خانواده، دوستان و شاید حتی پزشک به شما بگوید که آرامشتان را حفظ کنید و صبر کنید تا مشکلات با رشد کودک برطرف شود. البته این توصیه گاهی اوقات به جا است و زمان همه چیز را حل می کند، اما گاهی باعث از دست رفتن زمان مناسب برای درمان می شود.
اگر سابقه ی خانوادگی دارید، یعنی یکی و یا چند نفر از افراد خانواده تان درگیر مسائل روحی و روانی می باشند، احتمال دچار شدن فرزندتان به مسائل روحی بیشتر است لذا بهتر است برای مشاوره سریع تر اقدام کنید. همچنین اگر کودکتان دچار اختلالات تغذیه ای شده، برای رفع این مشکل باید درمان را سریع به انجام برسانید زیرا رهایی از این نوع مشکلات به مراتب سخت می باشد.
در زمان مشاهده ی علائم زیر به مشاور مراجع کنید: در بعضی موارد کودک برای حل مشکلاتش ترجیح می دهد با کسی غیر از والدین و یا اعضای خانواده مسائل را در میان بگذارد و از او کمک بخواهد، به همین دلیل نقش مشاور بسیار مهم و حیاتی می باشد.
- زمانی که والدین از هم جدا می شوند
- در صورت بروز بیماری های حاد و مزمن
- داشتن مشکلات با خواهر و یا برادر جدید
- مشکلات مربوط به حضانت
- به دنبال سوء استفاده جنسی، جسمی و آسیب هایی از این دست
- بروز مشکلات هیجانی و رفتاری
چرا درمان زود هنگام مفید است؟
درمان زود هنگام به این دلیل مهم است که، هر چه کودک مدت زمان طولانی تری با مشکلاتی مانند اضطراب زندگی کند، احتمال تاثیرات نامطلوب بر رفتارش بیشتر می شود. کودک خردسالی که نمی تواند جدا از والدینش بخوابد، در دوران مدرسه به کودکی تبدیل می شود که نمی تواند مستقل باشد و یا به اردو یا خانه دوستانش برود. کودکی که از ترس های شدید رنج می برد، در نوجوانی زندگی اجتماعی و هویتش حول پرهیز از عامل های تحریک کننده اضطراب شکل می گیرد.
قبل از مراجعه به مشاور چه کار کنیم؟
متاسفانه برخی از والدین با کودکانشان صحبت نمی کنند، برای اینکه بدانیم چه کودکانی نیاز به مشاوره دارند باید با کودک خود در زمینه ی مشکلات و احساساتش حرف بزنیم و لازم است یک سری نکات را رعایت کنیم.
- با آرامش و مهربانی با او حرف بزنید
- کودک را به خاطر رفتار هایش قضاوت نکنید
- با اضطراب و نا امیدانه با او صحبت نکنید
- با زبان قابل فهم و درک کودک با او حرف بزنید
- در تمامی مواقع صبور باشید و فرصت دهید تا کودک به طور کامل ماجرا را برای شما تعریف کند
انتخاب یک مرکز مشاوره به چه عواملی بستگی دارد؟
- پزشکان آن مرکز حاذق و با تجربه باشند
- پرسنل مرکز دارای اخلاق خوب، ارتباط محترمانه باشند و همچنین از آگاهی لازم برای راهنمایی مراجعین برخوردار باشند
- از تکنیک ها و علوم نوین در درمان استفاده کنند (دارای علم به روز باشند)
- از کارگاه های آموزشی و تربیتی استفاده کنند
- به اندازه کافی برای شنیدن مشکلات و حل آن، زمان صرف کنند
- انتظار مراجعین را به حداقل رسانده و از منتظر گذاشتن افراد به ویژه کودکان خودداری کنند
ویژگی های یک مشاور خوب
- برقراری ارتباط درست با کودک به منظور ایجاد آرامش
- اطلاعاتش به روز باشد و رویکرد های جدید درمان در حیطه ی کاری خود را بشناسد، و همواره در حال آموزش دیدن در این زمینه باشد
- برای آموزش سبک فرزند پروری در والدین با آن ها ارتباط موثر و دوستانه داشته باشد
- از مهم ترین عوامل این است که، شنونده خوبی باشد تا کودک بتواند احساسات خود را به خوبی بیان کند
- در بعضی مواقع با استفاده از بازی درمانی برای درمان کودک اقدام کند
- تنها به درمان کودک اکتفا نکرده و به درمان والدین او نیز بپردازد (خصوصا زمانی که مشاهده می کند یک یا چند نفر از اعضای خانواده دچار مشکلات روحی هستند)
- بنا به دلیل اینکه ممکن است درمان در کودکان طولانی باشد یک مشاور خوب و با تجربه از صبوری زیاد برخوردار می باشد
چه سنی برای مشاوره مناسب است؟
تمامی رفتار های والدین قبل از تولد، دوران بارداری، نوزادی و… بر روی کودک تاثیرگذار است. اگر احساس کردید در هر کدام از این مراحل خودتان و یا همسرتان به مشاوره (برای بهتر شدن شرایط فرزندتان در آینده) نیاز دارید تا به صورت اصولی و سنجیده عمل کنید، برای انجام این کار اقدام کنید. قدم اول در مشاوره کودک و درمان او، بررسی شیوه ی فرزند پروری والدین است. اختلاف در شیوه فرزند پروری و تربیت او میان والدین منجر به آسیب به کودک می شود. مشاوران با بررسی نوع رابطه پدر و مادر و کیفیت رابطه آن ها، متوجه مشکلات در شیوه فرزند پروری زوج ها می شوند.
ریشه یابی مشکلات رفتاری
مشاور کمک می کند تا ریشه ی مشکلات رفتاری کودک پیدا شود. والدین اصولا سعی در نادیده گرفتن بیش فعالی دارند و یا از تشویق و تنبیه برای کنترل آن استفاده می کنند، در صورتی که بسیاری از رفتار های کودکان بیش فعال ارادی نمی باشد و واکنشی در برابر ترس، هیجان و اضطراب است. بیش فعالی باید در سنین پایین درمان شود تا هم نتیجه ی بهتری حاصل شود و هم کودک در مراحل مختلف زندگی اش موفق تر عمل کند.
روش مناسب برخورد والدین با خرابکاری کودک
مشاوره کودکان همانند بزرگسالان است؟
زبان کودکان، زبان بازی و قصه است. در نتیجه برای درمان نیز باید با زبان خودش با او صحبت کنیم. در مشاوره کودکان منطق بزرگسالان جایی ندارد، زیرا کودک هنوز توانایی تفکر منطقی را ندارد. سوال و جواب های مکرر کودک را خسته و از ادامه ی درمان دلسرد می کند. مشاوره ی کودکان بسیار حساس تر از بزرگسالان می باشد، زیرا هرگونه اقدامی روی یک کودک، تمام زندگی او را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
سخن آخر
مشاوره کودک رایج ترین و در عین حال حساس ترین نوع مشاوره است. کارشناس مشاوره باید بتواند با زبان قصه و بازی درمانی کودک را مشتاق ادامه ی درمان کند. والدین عزیز بدانید که پیدا کردن یک مشاور خوب می تواند در بهبود آینده ی فرزنتان کمک شایانی کند. زیرا از دست دادن زمان منجر به خسارات مادی و معنوی زیادی خواهد شد. در زمان اقدام برای مشاوره، برای یافتن مراکز و کارشناسان خبره و با تجربه، تحقیق کافی به عمل آورید. امیدواریم این مقاله شما را در این زمینه یاری کرده باشد.
