آموزش رنگ به کودکان و معرفی انواع رنگ

آموزش رنگ به کودکان در سنین پایین به دلیل تقویت مهارت های یادگیری از اهمیت بالایی برخوردار است.

تشخیص رنگ در کودکان

کودک از چهار ماهگی می تواند رنگ قرمز را درک کند، رنگ های سبز، آبی و زرد به ترتیب رنگ های بعدی هستند. کودکان در پنج ماهگی توانایی دیدن طیف کامل رنگ ها را دارند اما در حالت کلی از 18 ماهگی شروع به تشخیص رنگ ها می کنند. البته به این منظور نیست که بتوانند رنگ ها را نام ببرند، بلکه قادر به تشخیص تفاوت رنگ ها هستند. اکثر کودکان در سن سه سالگی می توانند یک تا سه رنگ را نام ببرند و در تلاش هستند تا تعداد بیشتری را یاد بگیرند و گاهی شما را شگفت زده می کنند. این مقطع سنی بهترین زمان برای آموزش رنگ های اصلی به کودکان است.

به طور معمول کودکان در پیش دبستانی، به طور کامل با رنگ ها آشنا می شوند. یکی از نقاط عطف در رشد ذهنی کودکان، توانایی شناسایی رنگ ها است. تشخیص رنگ ها به کودک در ایجاد ارتباط شناختی میان تصاویر و کلمات کمک می کند.

روش های آموزش رنگ

آموزش رنگ به کودکان تا حدودی دشوار است زیرا کودک توانایی تشخیص و درک این را ندارد که آبی فیروزه ای و سرمه ای هر دو در دسته رنگ آبی قرار می گیرند، علاوه بر این مهارت کافی برای توضیح آن را ندارند. به همین دلیل بهتر است برای شروع، سه رنگ اصلی را به کودک آموزش دهید. با تکرار مداوم کودک مفهوم واقعی رنگ را یاد می گیرد.

کودکان بیشتر جذب رنگ های روشن می شوند به همین دلیل است که اکثر اسباب بازی های کودکان رنگ روشن دارند. برای آموزش رنگ به کودک خود می توانید از کتاب های رنگ آمیزی، مداد رنگی، مداد شمعی، ماژیک های قابل شستشو، رنگ های انگشتی و... استفاده کنید.

بادی چیست و انواع بادی نوزادی

بهترین زمان برای آموزش رنگ به کودکان سن 3-5/2 سالگی است، در این سن کودکان قادر به تشخیص رنگ ها هستند و می توانند برای یادگیری اسامی رنگ ها آموزش ببینند. توانایی یادگیری در کودکان متفاوت است، برخی به سرعت یاد می گیرند و برخی دیگر تا سن مدرسه نیاز به آموزش دارند. در این میان، کودکان مبتلا به کوررنگی، به کمک و آموزش بیشتری نیاز دارند.

روش های آموزش رنگ به کودکان

روش های مختلفی برای آموزش رنگ به کودک وجود دارد، شما می توانید براساس درک کودک خود آن ها را پیش ببرید و به کودک در یادگیری رنگ ها سخت نگیرید زیرا همان طور که گفته شد برخی از کودکان دیرتر یاد می گیرند و نیاز به آموزش بیشتری دارند. چند روش برای آموزش رنگ عبارتند از:

تمرکز روی یک یا دو رنگ

در آموزش های اولیه کودک را با رنگ های زیادی آشنا نکنید، و هر بار 2-1 رنگ را برای آموزش انتخاب کنید. برای این کار می توانید در جعبه مداد رنگی را باز کنید و از کودک بخواهید رنگی که برایش جذاب تر است انتخاب کند، سپس نام آن رنگ را به او بگویید و هر بار که در محیط اطراف آن رنگ را می بینید به او یادآوری کنید. می توانید آموزش را از رنگ های اصلی قرمز، زرد یا آبی نیز شروع کنید و در نهایت سراغ رنگ های دیگر بروید.

تفکیک و مرتب کردن اشیا براساس رنگ

با این کار علاوه بر آموزش رنگ، کودک خود را برای به دست آوردن مهارت های سازمانی مانند مرتب کردن اشیا آماده می کنید. در این روش می توانید از پم پم های رنگی، دکمه های رنگی یا کارت های مقوایی که خوتان رنگ آمیزی کرده اید استفاده کنید. چند مهره یا دکمه را روی زمین قرار دهید، سپس از کودک بخواهید براساس رنگ، آن ها را از هم تفکیک کند. جداسازی اشیا توسط کودک ممکن است طول بکشد پس باید صبور باشید و پس از اتمام کار حتما کودک را تشویق کنید.

استفاده از اشیا با رنگ های متضاد

در مراحل اولیه آموزش کودک را گیج نکنید و از رنگ های مشابه مانند: قرمز و نارنجی، آبی و سرمه ای، بنفش و صورتی و... در کنار هم استفاده نکنید. بهتر است از رنگ های متضاد مانند: آبی، قرمز، سبز، زرد و... استفاده کنید. تضاد رنگ ها باعث می شود تا کودک سریع تر رنگ ها را یاد بگیرد.

استفاده از اسباب بازی های رنگی

برخی از اسباب بازی ها مانند خمیر بازی رنگی، لگو و... بهتر از مداد رنگی می توانند به کودک در یادگیری رنگ ها کمک کنند، پس در حین آموزش از اسباب بازی ها غافل نشوید.

تطبیق دادن رنگ ها و استفاده از پازل رنگ

پس از اینکه چند رنگ را به کودک آموزش دادید از او بخواهید تا از میان چند رنگ مختلف، رنگ های مورد نظرتان را به شما بدهد، مثلا از او بخواهید مداد رنگی یا لگوی قرمز را به شما بدهد یا از کودک بخواهید تا لگوی قرمز را درون ظرف قرمز بیاندازد. همچنین می توانید از پازل های رنگی برای این کار استفاده کنید و از کودک بخواهید پس از نام بردن هر رنگ، آن قطعه از پازل را سر جایش بگذارد این روش باعث می شود تا رنگ ها در ذهن کودک به طور کامل ثبت شود.

استفاده از اسباب بازی هایی با رنگ مشابه

هنگام آموزش و نام گذاری رنگ ها از اشیا مشابه استفاده کنید، مثلا یک ماشین سبز یا یک لگوی قرمز انتخاب نکنید زیرا ممکن است کودک هنگام نام گذاری رنگ ها دچار اشتباه شود، از دو ماشین یا دو قطعه لگو با رنگ های مختلف استفاده کنید.

استفاده از رنگ های انگشتی و ماژیک های قابل شستشو

رنگ آمیزی موجب تقویت مهارت تصویر سازی کودک می شود. زمانی که کودک با استفاده از رنگ های قابل شستشو، دیوار یا یک سطح را رنگ آمیزی می کند. از او بخواهید یک ماژیک را انتخاب کند، رنگ آن را بگوید و سپس روی دیوار خط بکشد با این کار رنگ ها بهتر در ذهن او ثبت می شوند.

استفاده از محیط اطراف

محیط اطراف می تواند به یادگیری کودک بسیار کمک کند، می توانید از رنگ های پیرامون کودک برای آموزش استفاده کنید برای مثال:

حین لباس پوشیدن (شلوار مشکی، تیشرت سبز) لباس های نوزادی دخترانه و پسرانه تا سه سال را می توانید از فروشگاه سبزآبی خرید کنید.

حین غذا خوردن (لپه زرد، گوجه قرمز)

حین بازی در پارک (آسمان آبی، گل قرمز)

بازی با نوزاد کمک به رشد او

استفاده از کتاب های رنگ آمیزی

کتاب های رنگ آمیزی علاوه بر آموزش رنگ ها، ارتباط میان کلمات و رنگ ها را نیز آموزش می دهد. کتاب های رنگ آمیزی را انتخاب کنید که داستان و تصویر سازی های جالبی نیز داشته باشد.

تاثیر بازی با رنگ ها در رشد کودکان

بازی برای رشد کودک بسیار مفید است، کودکان حین بازی کردن چیزهای زیادی یاد می گیرند و مهارت های آن ها تقویت می شود. بسیاری از بازی ها از رنگ برای جذاب تر و لذت بخش تر شدن استفاده می کنند، می توانید با طراحی بازی های مختلف رنگ ها را به کودک یاد دهید. در ادامه به دو نمونه بازی با رنگ خواهیم پرداخت.

• بازی تفکیک رنگ های مشابه

مهره های رنگی با رنگ های مختلف تهیه کنید، سپس ظرف یا کارتن های مقوایی رنگی هم رنگ با مهره ها را روی زمین قرار دهید، از کودک بخواهید مهره های آبی را درون ظرف آبی، مهره های قرمز را درون ظرف قرمز و... قرار دهد. این بازی علاوه بر آموزش رنگ، موجب سرگرمی کودک شده و به هماهنگی میان چشم و دست کودک کمک می کند.

• بازی ماشین و رنگ

یک کاغذ بزرگ را روی زمین قرار دهید، با استفاده از رنگ های مختلف بخش هایی از آن را به تفکیک رنگ کنید، سپس از کودک بخواهید ماشین های هم رنگ با هر رنگ را در مسیر خود حرکت دهد یا ماشین را به سمت رنگ مورد نظر به حرکت درآورد. این بازی را چندین بار انجام دهید، ابتدا اسامی رنگ ها با صدای بلند گفته و از کودک بخواهید تا آن را تکرار کند، سپس از ترکیب رنگ ها با او صحبت کنید مثلا بگویید از ترکیب رنگ زرد و قرمز نارنجی به وجود می آید، این بازی علاوه بر آموزش رنگ به هماهنگی دست و چشم و تطابق رنگ کمک می کند.

رنگ های قابل شستشو برای کودک

با استفاده از رنگ های قابل شستشو علاوه بر اینکه دیگر نگران کثیف شدن دیوار و سطوح نیستید، کودک نیز نهایت لذت را از نقاشی کردن می برد. جوهر ماژیک های قابل شستشو بدون مواد سمی، شیمیایی و آلرژی زا است و به راحتی از روی دست و سطوح با استفاده آب پاک می شود.

تابلوهای رنگ آمیزی قابل شستشو که قابلیت نصب روی دیوار را نیز دارد از جمله سرگرمی های جذاب و متفاوت برای کودکان است. بعضی از این تابلو ها دارای طرح اولیه هستند و در پکیج خود رنگ های مشخص دارند که کودک می تواند براساس تطابق طرح روی رنگ ها و تابلو آن را رنگ آمیزی کند.

رنگ آمیزی با استفاده از رنگ های انگشتی برای کودکان بسیار لذت بخش است، با این کار علاوه بر رنگ آمیزی، مهارت های ظریف دست کودک نیز تقویت می شوند. این رنگ ها بدون حساسیت بوده و مشکلی برای پوست کودک ایجاد نمی کنند.

پاستل های 5 رنگ حمام قابل شستشو هستند و به راحتی با اسفنج و آب پاک می شوند. کودک می تواند هم زمان با حمام کردن روی کاشی های حمام رنگ آمیزی کرده و از این کار لذت ببرد. اگر کودک شما از حمام رفتن امتناع می کند با استفاده از پاستل های حمام می توانید او را برای استحمام ترغیب کنید و هم زمان هوش و خلاقیت کودک را نیز بهبود دهید.

حرف آخر

آموزش رنگ به کودک باید مرحله به مرحله و براساس توانایی های او انجام شود. حدودا از 3-5/2 سالگی می توانید آموزش به کودک را شروع کنید، بهتر است ابتدا رنگ های اصلی را آموزش دهید. فعالیت ها و بازی های مختلفی وجود دارد که علاوه بر ایجاد سرگرمی، تقویت هوش و مهارت های کودک به یادگیری رنگ ها نیز کمک می کنند. در زمان آموزش صبور باشید و هر مرحله را چند مرتبه تکرار کنید.