آلودگی هوا و اثرات آن بر روی کودکان

آلودگی هوا برای کودکان عوارضی چون گوارشی مثل تهوع، دل درد، استفراغ و اسهال را به همراه دارد.

امروزه آلودگی هوای محیط به عنوان یک مشکل بسیار مهم در سطح ملی و بین المللی شناخته شده است کودکان و نوزادان از جمله حساس ترین افراد جامعه نسبت به آلاینده های هوا هستند.

تأثیرات آلودگی هوا بر کودکان

هر چه میزان ذرات آلاینده در هوا بیشتر باشد، کار و فعالیت ریه ها دشوار تر می شود، زیرا باید اکسیژن بیشتری را جذب و دی اکسید کربن بیشتری را دفع کند. آلودگی هوا ابتلا به آسم را در کودکان افزایش می دهد. کودکان به دلیل تعداد تنفس بیشتری نسبت به بزرگسالان و همچنین قد کوتاه تر، بیشتر در معرض آلودگی سطحی هوای محیطی قرار می گیرند.

مواد مضر موجود در هوای آلوده در مواردی به بروز آلرژی های شدید در بینی منجر می شود که این موضوع به اختلالات تنفسی طی شبانه روز دامن می زند و ممکن است اثرات بدی روی کیفیت خواب و سلامت کودک بگذارد.تماس دراز مدت با هوای حاوی میزان بیش از حد مجاز آلاینده ها، باعث بروز برونشیت مزمن، بیماری مزمن ریه، تنگی نفس، سرفه های مکرر و شدید، آبریزش چشم، سوزش و التهاب می شود.

کودکان نسبت به اثرات آلودگی هوا حساس ترند، چون سیستم ایمنی و ارگان های رشدشان هنوز کامل نشده است. به طور مثال سرب که فرو داده می شود به آسانی در استخوان های کودکان که سریعاً در حال رشد هستند رسوب می کند. در معرض قرار گرفتن کودکان با آلاینده های سمی هوا در دوره نوزادی و کودکی می تواند بر رشد و توسعه سیستم تنفسی، اعصاب، غدد و سیستم ایمنی بدن اثر بگذارد و خطر سرطان های بعدی در زندگی را افزایش دهد.

تغذیه در دوران آلودگی هوا

هوای آلوده معمولا از مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، اکسید های نیتروژن دار، هیدروکربن های سوخته نشده، ذرات ریز معلق، برمید سرب و سایر ترکیبات سربی تشکیل شده است و هرچند می تواند برای همه خطر ساز باشد اما کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلایان به بیماری های قلبی، ریوی بیشتر از دیگران در معرض خطر هستند. بهتر است تعدادی از نکات تغذیه ای را رعایت کنید که نقش مهمی در کمتر کردن عوارض ناشی از آلودگی هوا دارد.

میوه ها و سبزی تازه، از مواد غذایی بسیار مهم هستند که هنگام تشدید آلودگی هوا باید به مقدار زیاد در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود.

با خوردن میوه ها و سبزیجات تازه و کمتر مصرف کردن فست فود ها و غذا های آماده، می توانیم از خودمان تا حدودی دربرابر این پدیده مواظبت کنیم. یکی از میوه هایی که خوردن آن در ایام تشدید آلودگی هوا توصیه می شود، سیب است. سیب سرشار از پکتین است. پکتین ضد سموم موجود در هواست و سرب را جذب کرده و مانع از رسیدن آسیب به سلول های بدن می شود. البته پرتقال و توت فرنگی، لیمو، گریپ فروت، هویج و غلات سبوس دار هم این خاصیت را دارند.

ماهی های روغنی که سرشار از اسید های چرب امگا 3 هستند، تنگی نفس و اثرات زیان بار ترکیبات التهاب آور را کاهش می دهند.

اگر دنبال نوشیدنی مناسب برای روز های تشدید آلودگی هوا هستید، باید بگوییم که بهتر است چای سبز یا آب انار را انتخاب کنید. چای سبز سرشار از ویتامین سی و آنتی اکسیدان است. و آب انار هم می تواند مواد سمی را از بدن دفع کند. این دو نوشیدنی مخصوصا چای سبز به کودکان توصیه نمی شود. می توانید شیر یا شیر عسل نوش جان کنید.

سبزیجاتی مثل طالبی، انبه، کدو تنبل، فلفل، اسفناج، کلم و زردآلو بتاکاروتن دارند. سلنیوم را هم می توانید در غذا های دریایی، مرغ، نان و غلات سبوس دار پیدا کنید.منابع مناسب ویتامین D هم شیر، کره و زرده تخم مرغ هستند که در روز های آلودگی هوا باید بیشتر مصرف شوند.

آلودگی هوا و تشدید سرما خوردگی ها درکودکان

بعضی از بیماری ها و نوع ویروسی آن، در فصل زمستان افزایش می یابند که سرما و آلودگی هوا به شدت این بیماری ها می افزاید.حدود 200 نوع ویروس سرماخوردگی داریم که به طور مستقیم، از طریق تماس دست با اشیای آلوده و سپس تماس دست با بینی و دهان یا از طریق نشستن ویروس ها روی ذرات معلق موجود در هوای آلوده و سپس استنشاق این هوا وارد بدن کودکان می شوند و آن ها را مبتلا به سرما خوردگی می کنند. به همین علت است که این روزها می بینیم بسیاری از کودکان از سرماخوردگی رنج می برند. اگر کودکان علائم سرماخوردگی و یا حتی خستگی زیاد و قرمزی چشم داشت حتما در این دوران به پزشک مراجعه کنید و مواظب تغذیه او باشید.

آلودگی هوا و ضریب هوشی کودکان

محققان معتقدند که آلودگی هوا ضریب هوشی کودکان را کم می کند. به همین خاطر است که بنا به تحقیقات، ضریب هوشی تهرانی ها 5 تا 10 درصد از سایر کودکان کمتر کرده است. همچنیندر سه ماهه اول بارداری اثرات بیشتر آلودگی هوا بر روی سلول های مغز جنین می باشد و این معضل می تواند سبب زایمان زودرس، وزن کم جنین، اوتیسم، سقط و مشکلات هوشی و یادگیری شود.به زنان باردار توصیه می شود که از تردد غیر ضروری در این ایام در فضا های باز خود داری کنند و همچنین در روز های آلوده مخصوصا در مناطق پر تردد و پر ترافیک حضور پیدا نکنند و از پیاده روی زیاد در فضای باز پرهیز کنند تا آسیبی به خودشان و جنین وارد نشود.

نکات مهم و راهکار

• بهتر است وسایل بچه ها در اتاقشان را با پارچه نم دار یک به یک تمیز کنیم تا ذرات معلق نشسته روی اشیا پاک شود. در شرایط آلوده نمی توان توصیه به باز کردن پنجره ها برای تعویض هوا کرد.
• در روزهایی که به علت آلودگی هوا از سوی سازمان های مسئول، مدارس و مهد های کودک تعطیل اعلام می شود، کودکان آسیب پذیر که بیشتر شیر خواران و کودکان زیر پنج سال هستند، به هیچ وجه نباید از منزل خارج شوند و در معرض هوای آلوده قرار بگیرند.
• برای این که هوای آلوده خانه را پاک کنید باید کاسه ای آب روی گاز بگذارید و یک استکان سرکه در ان بریزید تا یک ساعت بجوشد. این طوری برای بیست و چهار ساعت هوای منزل پاک خواهد بود.
• در این روز ها تا جایی که ممکن است باید از خوردن گوشت گاو، عدس، بادمجان، گوشت های صنعتی، غذا های خمیری مثل ماکارونی و غذا های چرب و سنگین مانند کله پاچه دوری کنیم؛ چون باعث غلظت خون می شود.
• بر روی صورت کودک ماسک هوا قرار دهید. ماسک ها تا حد زیادی از ورود برخی آلاینده های خطرناک، گرد و غبار و باکتری ها به ریه ها جلوگیری می کنند.
• کودکان را در خانه نگه دارید و جز در مواقع ضروری آن ها را بیرون نبرید. اگر هم مجبور به این کار شدید سعی کنید صبح زود یا آخر شب این کار را انجام دهید.