اختلال کم توجه ADHD در کودکان چیست؟

کمبود توجه در کودکان یکی از مهم ترین اختلالات عصبی دوران کودکی است که در بسیاری از کودکان در سنین ابتدایی کودکی آغاز شده و ممکن است اگر به آن توجه نشود و جدی گرفته نشود تا سال های زیادی فرد را درگیر نموده و او را ازار دهد.

اختلال کمبود توجه یا همان نقص توجه چیست؟

اختلالات کمبود توجه یا بیش فعالی که به ADHD نیز معروف است از جمله اختلالات مغزی است که در آن فرد در انجام کار های روزمره و وظایف خود دچار اشتباهات متعددی از روی بی دقتی و کم توجهی شده یا کنترلی روی انرژی بدن و حرکات خود ندارد. از علائم اولیه نقص توجه می توان به مشکلات مربوط به بی توجهی یا حواس پرتی، بیش فعالی و ضعف در کنترل تکانه ها اشاره کرد. البته علائم در تمام بیماران یکسان نیست.

علامت های شایع کم توجهی در کودکان

رفتار خود محور

یک علامت رایج ADHD همان چیزی است که به نظر می رسد عدم توانایی در شناخت نیاز ها و خواسته های افراد دیگر باشد. این می تواند به دو علامت بعدی منجر شود:

• قطع کردن صحبت افراد: در گفت و گو ها معمولا به صحبت های طرف مقابل خود گوش نمی دهند بلکه تظاهر به گوش دادن می کنند. همچنین رفتار خود محور ممکن است باعث شود کودک مبتلا به ADHD در حالی که دیگران مشغول گفتگو یا یک بازی هستند که او جزء آن ها نیست صحبت آن ها را قطع کند.
• مشکل در انتظار رسیدن نوبت: کودکان دارای ADHD ممکن است در انتظار نوبت خود در حین فعالیت در کلاس درس یا هنگام بازی با کودکان دیگر دچار مشکل باشند. معمولا صبور نیستند و برای رسیدن نوبت شان عجله دارند.
• مخالفت با نظر دیگران: این افراد به هیچ عنوان مشورت پذیر نیستند و نصیحت های شما برای آنان فایده ای ندارد. و همچنین در مسائلی حتی کوچک با شما اختلاف نظر دارند و هیچوقت خود را مقصر نمی دانند و اشتباهات خود را نمی پذیرند.

آشفتگی عاطفی و نداشتن آرام و قرار

کودک مبتلا به ADHD ممکن است در کنترل احساسات خود مشکل داشته باشد. آن ها ممکن است در مواقع نا مناسب طغیان خشم داشته باشند. کودکان کوچک تر ممکن است دچار اوقات تلخی شوند. اکثر اوقات کودکان بهانه گیری و لجبازی می کنند.در مواقعی که مجبور به نشستن هستند، آن ها ممکن است برخیزند و بی قراری کنند و یا بر روی صندلی خود پیچ و تاب بخورند.کودک دائماً دست هایش را تکان می دهد، بی قرار است و روی صندلیش وول می خورد. این کودکان به ویژه در زمان هایی که آشفتگی ذهنی دارند، خیلی حرف می زنند.

فراموش و عصبانیت

کودکان دارای این اختلال مکررا وسایل خود را گم می کنند و فراموشی در آن ها به شدت رواج دارد. همچنین از اینکه دائما به دنبال وسایل خود هستند عصبی می شوند و پرخاشگری می کنند. نگرانی بی مورد درباره ی پیدا نشدن اشیا آن ها را مضطرب می کند. و ذهن آن ها درگیر می شود. این زنجیره دست به دست هم می دهد تا تمرکز کودک پایین بیاید و نتواند در مورد مسائل مهم روزمره توجه کافی به خرج دهد.

کارهای نا تمام

کودک مبتلا به ADHD ممکن است به چیزهای مختلفی علاقه نشان دهند، اما ممکن است در پایان دادن به آن ها مشکل داشته باشد. به عنوان مثال، آن ها ممکن است پروژه ها، وظایف خانه یا تکالیفشان را شروع کنند، اما قبل از اتمام به سراغ کار بعدی که علاقه آن ها را جلب می کند می روند. همچنینعدم تمرکز ذکر شده باعث می شود کودک از فعالیت هایی که نیاز به تلاش ذهنی پایدار دارد، مانند توجه به کلاس یا انجام تکالیف خانه، خود داری کند.

نحوه تشخیص

همان طور که می دانید، آزمایش یا تست خاصی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. برای تشخیص درست و اشتباه نگرفتن آن با اختلالات دیگر، باید کودک را به یک درمانگر روانشناس، عصب شناس و روانپزشک معرفی کنید.

نحوه رفتار با کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه

• والدین باید میزان انتقاد و عیب جویی از این کودکان را به حداقل ممکن کاهش دهند. میزان توجه شان به این کودکان باید متناسب بوده و کم و زیاد نشود. همچنین یک رابطه عاطفی بسیار سازنده و مثبت بین خود و فرزند تان ایجاد کنید.
• کودکان مبتلا به اختلال ADHD می توانند بسیار خلاق باشند و برای انجام دادن کار هایی که دوست دارند وقت زیادی صرف کنند؛ همچنین آن ها بیش از سایر کودکان برای چیز های جدید تلاش می کنند. پس پا به پای علایق و کنجکاوی های کودکان خود بروید و خلاقیت ها و هیجان آن ها را سرکوب نکنید.
• ورزش منظم بسیاری از علائم ADHD را از بین می برد. این کار می تواند به کودکان کمک کند تا توجه کنند و همچنین می تواند روحیه آن ها را تقویت کند.
• کودکان مبتلا به ADHD اغلب با استرس و اضطراب دست و پنجه نرم می کنند. موسیقی می تواند آرامش بخش باشد، به همین دلیل برخی از کارشناسان فکر می کنند موسیقی داروی خوبی است. علاوه بر این موسیقی شروع، پایان و ریتم دارد. برخی از کارشناسان فکر می کنند که این ساختار می تواند به کودکان مبتلا به ADHD کمک کند تا از پس فعالیت های روزمره بر بیایند. قرار نیست موسیقی درمانی جایگزین رفتار درمانی یا دارو شود. بیشتر متخصصان ADHD از آن در کنار سایر روش های درمانی استفاده می کنند.
• محیط را ساده و ساکت کنید. در محیط شلوغ، کودک شما به راحتی تمرکزش را از دست می دهد و تحریک پذیر می شود به طور کلی سرو صدای خانه را کم کنید.

• زمان خواب ثابتی داشته باشید. خواب به نظم دادن افکار کودکان کمک می کند.
• از آنجا که بیش فعالی و نقص توجه با افسردگی رابطه تنگاتنگی دارد، حتماً باید از قرار دادن کودک در شرایط پر استرس و اضطراب آور که موجب عدم موفقیت او و در نتیجه ضعف اعتماد به نفس می شود، خودداری کرد.
• آموزش فواید ریلکس کردن که در توجه و تمرکز نقش بسزایی دارد.
• از سپردن چند کار متعدد به کودک خودداری کنید.
• او را سرزنش و دعوا نکنید. با دعوا کردن او، بیشتر باعث سلب تمرکز و آرامش او می شوید.