شروع غذای کمکی نوزاد
نحوه تهیه غذاها در شروع تغذیه تکمیلی باید به ساده ترین شکل ممکن باشد تا معده شیرخوار به تدریج با انواع مواد غذایی مختلف آشنا شده و تطابق پیدا کند.
نکات اولین غذای کمکی کودک
نکته بسیار مهم در طرز تهیه غذای کمکی برای نوزاد 6 ماهه این است که هر هفته فقط می توانید یک ماده غذایی جدید را به رژیم غذای کمکی نوزاد 6 ماهه اضافه کنید تا در صورت بروز نشانه های حساسیت بدانید که مربوط به کدام ماده غذایی بوده است.
به سوپ نباید نمک یا شکر اضافه کرد.
مقدار آهن گوشت ران مرغ بیشتر از سینه آن است ولی پروتئین سینه مرغ بیشتر از ران مرغ می باشد
محتویات غذای کمکی شیرخوار را باید با پشت قاشق یا چنگال یا گوشت کوب نرم و له کرد و نباید از مخلوط کن استفاده نمود.
در صورت عدم دسترسی به گوشت، از حبوبات استفاده کنید. گرچه حبوبات به عنوان جانشین های گوشت محسوب می شوند ولی ارزش غذایی این مواد به اندازه گوشت نیست.
بعداز تهیه غذای کمکی باید گوشت و سایر مواد غذایی آن را نرم و له کرد و به شیرخوار داد و هیچ غذایی را نباید صاف کرد زیرا آب سوپ یا سوپ صاف شده ارزش غذایی کمتری دارد.
زمان اولین غذا را درست انتخاب کنید
متخصص تغذیه خانم "کارین آنزل" سخنگوی انجمن تغذیه امریکا در نیویورک و یکی از نویسندگان کتاب آشپزی برای کودکان نوپا می گوید: بهترین زمان برای اولین تغذیه فرزندتان با غذاهای کمکی، وقتی است که او صبح کاملاً از خواب بیدار شده و شادمان است یا درست پس از این که از چرت اواسط روز برخاسته است. مطمئن شوید که او گرسنه است، اما گرسنگی او را ناراحت نمی کند و خواهر و برادر بزرگ تر او در اطراف به بازی مشغول نیستند (و حواس او را پرت نمی کنند). در اولین دفعات، فرزندتان احتمالاً فقط چند قاشق از غذا را می پذیرد. وقتی او لب های خود را به هم می فشارد، سر خود را برمی گرداند یا تکان می دهد یا حواس پرت شده، نشان دهنده سیر شدن اوست.
غذای کمکی جدید چه زمان به برنامه غذایی کودک اضافه شود؟
بین اضافه کردن مواد غذایی کمکی جدید بهتر است 3 روز فاصله وجود داشته باشد تا اگر شیرخوار به ماده غذایی خاصی عدم تحمل و یا حساسیت نشان داد، نوع آن مشخص شود. به این ترتیب دستگاه گوارش کودک فرصت عادت کردن به مواد غذایی جدید را نیز پیدا می کند. در مورد سبزی هایی مانند سیب زمینی، هویج، گشنیز، جعفری و کدو که احتمال عدم تحمل و حساسیت آن ها کمتر است می توان هر روز یک نوع جدید را اضافه نمود. مقدار غذای کمکی که کودک در 24 ساعت دریافت می کند به سه عامل مهم بستگی دارد:
- تراکم انرژی (انرژی دانسیتی) غذای کمکی
- میل و اشتهای کودک (نه میل و اجبار اطرافیان)
- میزان دریافت شیر مادر که غذای اصلی او است.
راهنمای تغذیه نوزاد
مرحله بارداری
فرزندتان هر آنچه را که می خورید، از طریق مایع آمنیوتیک و شیر مادر می چشد.
4 تا 6 ماهگی نوزاد
غذاهای سفت را شروع کنید. علائمی که نشان دهنده آمادگی اوست: او بدون وابستگی می نشیند و خوراکی ها را برای بردن به دهانش می گیرد.
7 ماهگی نوزاد
غذاهایی با تکه های درشت را به فرزندتان معرفی کنید. پژوهش ها خوردن فقط پوره های بسیار نرم پس از نه ماهگی را با نوزادی بد غذا مرتبط می دانند.
غذاهای ممنوع دوران کودکی
8 تا 9 ماهگی نوزاد
غذاهای انگشتی را به رژیم او اضافه کنید! همانطوری که او گرفتن با انگشتانش را تمرین می کند، دوست دارد که تکه های کوچک و غذاهای نرم را خودش بردارد.
تکه های کوچک هویج، سیب زمینی، کرفس، نخودفرنگی و باقلا سبز، عدس، تکه های گوشت بدون چربی یا کوفته قلقلی که کاملاً پخته شده و با پشت قاشق له شده باشند. برای نرم کردن همه آن ها می توان از کمی کره یا خامه هم استفاده کرد. تکه هایی از میوه های رسیده و سالم فصل مانند سیب، هلو، طالبی، گرمک، گلابی و موز هم مناسب هستند.
نکته:
توصیه می شود هنگام خوردن غذاهای انگشتی، حتماً مادر یا پرستار کودک حضور داشته باشد و خوردن کودک را زیر نظر بگیرد.
10 تا 11 ماهگی نوزاد
او را با انواع مزه ها احاطه کنید. متخصصین توصیه می کنند که وقتی تا هنگام یک سالگی مزه های متفاوت به او معرفی نشود، این احتمال وجود دارد که وقتی نوزاد بزرگ شود، غذا های ساده تر و رژیمی محدودتر را ترجیح دهد.
12 تا 14 ماهگی کودک
اکنون شیر گاو (کامل=پرچرب) و همین طور عسل مناسب است. رشد فرزندتان با آهستگی چشمگیری شروع می شود و همچنین اشتهای او نیز گسترش خواهد یافت. متوجه خواهید شد که فرزندتان هر چیزی را به دهانش می برد. با قرار دادن او در معرض طیف گسترده ای از غذاهای جدید، از دوره اکتشافات او بهره ببرید.
15 تا 17 ماهگی کودک
حدود این دوران، احتمالاً او موفقیت های بیشتری را با قاشق و چنگال کوچکش کسب خواهد کرد.
18 تا 23 ماهگی کودک
بین این زمان تا سه سالگی، حتی خوش خوراک ترین کودکان دوره ای از بد غذایی را طی می کنند (نظریه ای تکاملی: احتمال دارد این ایرادگیری، یک نوزاد سرگردان را از خوردن مواد سمی منع کند). خلاق باشید و به تغییر خوراکی ها ادامه دهید.
24 ماهگی کودک
اکنون زمان آن رسیده است که لبنیات پر چرب را با محصولات کم چرب عوض کنید.
سوپ گوشت برای نوزاد 6 ماهه
گوشت بدون چربی یک تکه خورشتی
برنج 1 قاشق مربا خوری
سیب زمینی
خوراک های زیادی را می توانید برای نوزاد خود به عنوان غذای کمکی ویژه نوزادان آماده کنید؛ اما یکی از متداول ترین این سوپ ها، سوپ گوشت گوسفندی یا سوپ ماهیچه است. آب ماهیچه یک لیوان، یک تکه گوشت، یک عدد سیب زمینی کوچک، یک قاشق غذاخوری برنج نیم دانه و نصف هویج متوسط برای پخت سوپ گوشت ویژه نوزادان کافی خواهد بود. همه مواد را داخل قابلمه بریزید و اجازه بدهید تا کاملاً نرم شوند. با گوشت کوب برقی یا مخلوط کن مواد را پوره کرده و در آخر مقدار کمی آب لیمو تازه به سوپ اضافه کنید.
طرز تهیه فرنی
برای پخت فرنی باید از آرد گندم یا آرد برنج، شیر مادر، شیرخشک، شیر پاستوریزه یا آب و مقداری شکر استفاده کرد. آرد، شکر و شیر یا آب را باید در ظرفی ریخت که پس از غلیظ شدن آماده خوردن است.
فرنی آرد برنج
اولین غذای کمکی نوزاد باید بافتی یک دست و نرم داشته باشد. چراکه کودک تا قبل از این عادت به غذاهای مکیدنی داشته است. فرنی نوزاد را می توانید با شیر مادر، شیرخشک، شیر پاستوریزه یا آب بپزید. برای این کار کافی است مواد مورد نیاز را فراهم کنید.
برای پخت فرنی به یک قاشق مرباخوری آرد برنج، ½ قاشق چای خوری شکر و 5 قاشق غذاخوری شیر و مقداری آب نیاز دارید. آرد و شکر را به آرامی با آب سرد مخلوط کنید و روی اجاق بگذارید تا بپزد. در حین پخت فرنی را هم بزنید تا گلوله، گلوله نشود. زمانی که پخت تکمیل شد شیر را به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید. پس از اینکه فرنی خنک شد، غذای کمکی نوزاد را به او بدهید. این نوع فرنی از غذاهای محبوب نوزادان است که می توانید استفاده از آن را از اواخر ماه چهارم آغاز کنید.
محبوب ترین سرلاک و مکمل غذایی نوزاد
حریره بادام مخصوص نوزادان
حریره بادام از دیگر غذاهای کمکی مناسب نوزادان بالای 5 ماه است که می توان آن را با آرد گندم، آرد برنج و انواع شیر مانند شیرهای موجود در طرز تهیه فرنی نوزاد تهیه کرد.
برای شروع یک لیوان آب، یک قاشق مرباخوری آرد گندم یا برنج، یک قاشق مرباخوری شکر و 5 عدد بادام درختی را آماده کنید.
بادام را در آب ولرم برای 1 تا 2 ساعت خیس دهید تا پوست آن ها راحت جدا شود. بادام های پوست شده را با ½ فنجان آب سرد داخل مخلوط کن بریزید تا کاملاً خرد شود.
آرد و شکر را داخل ترکیب بادام و آب بریزید و چند پالس دیگر مخلوط کن را به کار بیندازید تا ترکیب حاصل شده کاملاً یک دست باشد.
تابه را روی اجاق بگذارید و ترکیب به دست آمده را روی حرارت بگذارید تا به قوام برسد. در صورت تمایل می توانید کمی کره به حریره بادام نوزاد اضافه کنید.
نکته:
مراقب علائم حساسیت به آجیل ها و مغز ها باشید! درصورت مشاهده هریک با درنظر گرفتن دستورات پزشک متخصص نوزادان، حریره بادام تا پایان یک سالگی از برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه حذف کرده و به همان میزان فرنی را جایگزین کنید.
سوپ مرغ برای نوزادان
یکی از غذاهای موردعلاقه بچه ها سوپ است که با ساده ترین مواد موجود در خانه تهیه می شود. شما به همه مواد اولیه به کاررفته در سوپ گوشت به جز آب گوشت و گوشت قرمز نیاز دارید. ما به ازای این مواد، یک لیوان آب جوش و یک تکه مرغ اضافه شود.
همه موارد را با هم داخل قابلمه بریزید و زمان دهید تا پخت تکمیل شود. در نهایت مواد را داخل مخلوط کن بریزید تا یک دست شوند. برای طعم بهتر می توانید از مقداری آب نارنج یا آب لیمو کمک بگیرید.
چرا کودکان زیر 6 ماه نباید با غذاهای کمکی تغذیه شوند؟
ازآنجایی که معده و کلیه نوزاد زیر 5 ماه، آنزیم و توانایی لازم برای هضم غذاهای کمکی را ندارد، ممکن است که کودک دچار مسمویت غذایی شود.
شیر گاو برای تهیه غذاهای کمکی نوزادان مناسب است؟
شیر گاو نباید تا سن 12 ماهگی به صورت نوشیدنی مورداستفاده قرار بگیرید؛ اما نوع پاستوریزه آن را می توان در پخت انواع خوراک، فرنی و سوپ برای نوزاد به کار گرفت.
مصرف مولتی ویتامین برای شیرخواران از چه زمانی مناسب است؟
در طی شش ماه اول عمر، به منظور کاهش خطر بروز خس خس سینه و آلرژی غذایی، تجویز قطره ویتامین A+D بر مولتی ویتامین ارجح است. از شش ماهگی به بعد هر روز علاوه بر دادن یک سی سی از قطره ویتامین A+D یا مولتی ویتامین باید از قطره آهن به میزان 15 قطره یا یک و نیم میلی لیتر از شربت آهن (سولفات فرو) استفاده نمود تا نیاز شیرخوار به آهن نیز تامین شود. در مورد شیرخوارانی که با وزن کم متولد شده اند شروع تجویز آهن از پایان دو ماهگی آن ها است.