تاثیر روابط پدر و مادر در روابط عاطفی کودک
کودکان ما آنگونه می‌شوند که ما هستیم، نه آنگونه که دلمان می‌خواهد بشوند.
برداشت شما از این جمله چیست؟ به نظر شما تاثیر روابط پدر و مادر بر روابط عاطفی کودک به چه میزان است؟ شاید گاهی لازم باشد که این عبارت را بارها و بارها برای والدین تکرار کرد.
جمله بالا نشان می دهد که کودکان در سنین پایین ذهنی تحلیل گر ندارند و تنها چیزهایی را که مشاهده می نمایند، ثبت و ضبط می کنند. از این رو والدین بیشترین تاثیر را بر روی کودکان خود دارند، چرا که کودک بیشترین زمان خود را با آن ها می گذراند. همچنین با بالارفتن سطح آگاهی و روانشناختی جامعه، اغلب پدر و مادرها می دانند که امنیت روحی و عاطفی کودک نقشی تعیین کننده در شخصیت و رشد او دارد.
جالب است بدانید که کودکان فقط تحت تاثیر روابط تنش زا یا ناراحت کننده قرار نمی گیرند و روابط خوب و مناسب نیز تاثیرات مثبتی بر روحیه آن ها می گذارد. از این رو زمانی که والدین با محبت و احترام بایکدیگر برخورد کنند، به نوعی این رفتار را در ذهن کودک خود نقش می بندند.
در این مقاله به بررسی تاثیرات روابط والدین بر روی روابط کودک خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
نقش پدر در تربیت فرزند
همانطور که پیش تر گفته شد، کودک در مسیر رشد خود، تحت تاثیر دیده ها شنیده های خود قرار می گیرد. از این تمامی اطرافین کودک می توانند در نوع رشد اخلاقی کودک تاثیرگذار باشند. در این میان نقش پدر به عنوان عضوی همیشگی در کنار کودک، مورد اهمیت قرار می گیرد. متاسفانه در بسیاری از خانواده ها نقش پدر در تربیت فرزندان بسیار کمرنگ تر از مادر می باشد و پدر تنها مسئول تامین مخارج خانواده است. هرچه این دیدگاه در خانواده ای قوی تر باشد، روابط بین پدر با فرزندان درآن خانواده از صمیمیت کمتری برخوردار بوده و شاهد یک شکاف میان آن ها خواهیم بود.
از این رو ارتباط مناسب و صحیح کودک با پدر باعث:
- ارتباط گیری مناسب و کاهش پرخاشگری
- بالا بردن اعتماد به نفس (خصوصا در دختران)
- پیشرفت تحصیلی و شناخت استعدادها
- رشد احساسات
- مقاومت در مقابل استرس
نقش مادر در تربیت فرزند
در تمام جوامع، نقش مادر در تربیت فرزندان بسیار حساس و مهم در نظر گرفته می شود. در واقع این مادران هستند که در طول روز زمان بیشتری را با فرزند خود سپری کرده و با یاد دهی اصول کلی و آموزش به کودکان، زمینه ساز شکل گیری شخصیت در فرزندشان می شوند.
احتمالا بارها و بارها شاهد بازی کودکان خود بوده اید. گاهی کودکان ادای زندگانی پدر و مادر را در می آورند و این خود صحنه ای تماشایی است. حتی گفته شده که اگر می خواهید نقاط قوت و ضعف ارتباط درون خانواده ای خود را ببینید به بازی و نقاشی کودکانتان توجه کنید. در این میان مادر می تواند با رفتار خود، امانت، صداقت، وفای به عهد، حق جویی، حق دوستی، و… را در کودک احیا کند و یا آن ها را بمیراند. مادر می تواند زمینه را برای هدایت فطری طفل فراهم سازد و یا موجب انحرافش از صراط مستقیم گردد. در جنبۀ عاطفی نیز مادران تأثیر بسیاری به روی کودکان دارند. از این رو اگر مادری خود ترسو باشد نمی تواند کودکی شجاع بپروراند.
نقش ارتباط والدین در تربیت کودک
اصلی ترین محور تامین کننده سلامت روانی کودک، ارتباط صحیح والدین با یکدیگر می باشد. همه ی ما می دانیم که دعوا ها و ناسازگاری های والدین چه تاثیرات مخربی بر روحیه کودک می گذارد و موجب گوشه گیری، پرخاشگری و یا افسردگی کودک می شود.
از آن جا که هدف از ازدواج، تشکیل خانواده و هدف از ایجاد یک خانواده جدید، رسیدن به آرامش معرفی شده، کانون خانواده باید سرشار از محبت و روابط بین اعضای خانواده نیز بر همین محور استوار باشد. از آنجایی که کودکی بهترین و مناسب ترین زمان برای پایه گذاری تربیت و پرورش صحیح شخصیت فرزندان می باشد، اهمیت رفتار و ارتباط والدین در این دوران بسیار زیاد می باشد.
والدین دقت نمایند با وجود هرگونه اختلاف و دلخوری میان خود، در کنار کودک رفتاری صمیمانه و محبت آمیز با یکدیگر داشته باشند و سعی نمایند تا هرگز در مقابل کودک اقدام به بحث و دعوا ننمایند. زیرا در غیر این صورت شاهد فرزندانی بیمار، مبتلا به اختلالات شخصیتی و ناموفق در زندگی آینده خواهند بود.
تاثیر اختلاف والدین بر روان کودک
با توجه به تحقیقات انجام شده حتی کودک 6 ماهه نیز تحت تاثیر اختلافات والدین قرار می گیرد. اما تاثیر اختلاف والدین بر روان کودک تنها در مورد کودکان کم سن و سال نیست. زیرا تحقیقات نشان می دهد فرزندان تا سن 20 سالگی نسبت به وجود اختلاف بین والدین خود حساس هستند. با توجه به این تحقیقات فرزندان در هر سنی، از نوزادی تا اوایل بزرگسالی، تحت تاثیر روش های والدین برای حل اختلافات خود هستند.
برخی از این تاثیرات عبارتند از:
- ناامنی عاطفی کودک
اختلاف و دعوا حس امنیت کودک در مورد ثبات خانواده را کاهش می دهد. کودکانی که شاهد دعواهای زیادی در خانواده هستند، همواره نگران طلاق یا زمان پایان سکوت و بی توجهی از سوی یکی از والدین هستند. از آنجا که پیش بینی دعوا غیرممکن است، کودک احساس اضطراب و ترس دارد.
- تضعیف رابطه میان والدین و فرزندان
اختلاف شدید برای والدین نیز استرس آور است. والدینی که تنش های زیادی را در خود حس می کنند، نمی توانند رابطه خوبی با فرزند خود داشته باشند. از این رو رابطه میان والدین و فرزندان بسیار تضعیف می گردد.
- استرس
- افسردگی
- اضطراب
- کاهش عملکرد شناختی
- اشکال در حفظ رابطه سالم در بزرگسالی
- افزایش رفتارهای نامناسب در کودک
- افزایش احتمال ابتلا به اختلالات خوردن
- افزایش احتمال سوءمصرف مواد مخدر
- مشاهده الگوی تحریک پذیری و دعوا در کودک
- مشکلات تحصیلی
- دید منفی نسبت به زندگی
هر چه والدین مهربان تر باشند و احساسات خود را بهتر بروز بدهند، کودکان در آینده اجتماعی تر با طرز فکری بازتر خواهند بود. مطالعات اخیر نشان داده اند میان مهر و محبت در دوران کودکی و سلامت و شادی و اجتماع پذیری در آینده ارتباط وجود دارد. واضح است که مهم ترین چیزی که از سوی والدین نیاز است، عشق و محبت است.
7 راه افزایش صمیمیت در خانواده
- در کنار هم غذا بخورید.
- در مورد روزتان باهم صحبت کنید.
- با هم بازی کنید. بازی، عادت هایی که رابطه ی والدین و فزندان را استحکام می بخشد.
- فرزند خود را در آغوش بگیرید.
- برای هم احترام قائل شوید. احترام، عادت هایی که رابطه ی والدین و فرزندان را استحکام می بخشد.
- به فرزندان تان اجازه دهید به شما کمک کنند.
- عشق و علاقه تان را هر روز به فرزندتان ابراز کنید.
