تبدیل کودکان به دوستداران طبیعت در سیزده بدر

سیزدهم فروردین ماه هر سال، روز پایان جشن های نوروزی است.

در این روز، مردم بنا بر سنتی فرهنگی، از خانه ها بیرون می آیند و به دشت و صحرا و باغ می روند تا آخرین روز عید را در طبیعت، و در کنار سبزه و گیاه و آب روان چشمه ها و جویبار ها بگذرانند. این روز زیبا را، «روز طبیعت» نام گذاری کرده اند؛ روزی که باید در کنار بهره مندی از طبیعت زیبا و آب و هوای نیکو، بکوشیم آن را به زباله دانی همگانی تبدیل نسازیم و به همه نشان دهیم که «روز طبیعت» فقط یک شعار نیست؛ بلکه نشانه شعور بالای مردمی است که می خواهند سال های سال از این طبیعت زیبا بهره مند گردند.طبیعت دارای فواید بسیار زیادی برای انسان است و این فواید برکودکان نیز صدق می کند و بر یادگیری، سلامت جسم و روان و خلاقیت آن ها تاثیر فراوانی می گذارد.

فرهنگ سازی و آموزش طبیعت دوستی به کودکان

فرهنگ احترام به طبیعت را باید از کودکی آموخت و در بزرگسالی به کوچک تر ها آموزش داد. «روز طبیعت»، فرصت بسیار مناسبی است تا این درس بزرگ را به فرزندان دلبندمان بیاموزیم. آن ها باید بدانند که طبیعت زیبای سرزمینمان ایران، خانه بزرگ تر همه ما به شمار می آید و ضرر آسیب رساندن به درختان و سبزه زارها، ابتدا به خودمان برمی گردد. اگر کودکان یاد بگیرند که درختان، ریه های تنفسی زمین هستند و بدون آن ها، حیات روی زمین رو به نابودی می رود، هیچ گاه به از بین رفتن طبیعت شگفت انگیز کشورمان راضی نخواهند شد. کودکان امروز، پدران و مادران فردای این سرزمین اند و با این فرهنگ سازی درست، می توان عشق به طبیعت را در دل آن ها کاشت.

اهمیت آشنا کردن کودکان با طبیعت

کودکان در گذشته تحرک و تجربه آموزی بیشتری از طبیعت داشتند و دنیای وافعی آنها طبیعت و نشانه های آن اعم از خاک، آب، باد، موجود زنده و درختان ملموس بود. اما کودکان امروزی محدود شده اند به قاب تصاویر مجازی که امکان تجربه و کسب خاطرات ماندگار را نمی دهند. تجربه های ساده ای مانند خاک بازی و گرفتن پروانه ها و دویدن در فضای طبیعت کمی دور از دسترس شده است و متاسفانه در نسل جدید مفهوم بازی و سرگرمی به شکل تاسف آوری تغییر کرده است.برنامه های تلویزیونی و بازی های کامپیوتری و موبایل، لذت کشف طبیعت را از کودکان سلب کرده اند، مدارس با کلاس های فوق برنامه خود فرصت اندکی برای کودکان و نوجوانان باقی می گذارید. به همین دلیل حس جدایی از طبیعت به طور بنیادی در کودکان اثر می گذارد و به سلامتی جسمی و ذهنی آن ها آسیب می رساند. لمس نکردن طبیعت در کودکان امروزی بحرانی است که باید آن را جدی گرفت زیرا دور نگه داشتن کودکان از طبیعت باعث اختلال رفتاری زیادی در آن ها می شود.

خودتان را برای دیدن طبیعت هیجان زده نشان دهید

اگر شما طبیعت را دوست نداشته باشید، چطور ممکن است فرزندانتان به آن علاقه مند شوند؟ زمانی که بچه ها را به حیات وحش می برید، سعی کنید احساس قدردانی و عشق خود را نسبت به طبیعت به صورت مستقیم بیان کنید. در این حالت بچه ها هم راه و روش شما را دنبال می کنند و علاقه ی بیشتری نسبت به حیات وحش پیدا خواهند کرد.همراه فرزند خود به مناطق نا شناخته بروید و با جستجو در دامان طبیعت، انواع گیاهان و گل ها و سنگ ها را کشف کنید. این کار به فرزند شما اعتماد به نفس می دهد.

آموزش آداب و رسوم روز طبیعت

• سبزه گره زدن: گره زدن سبزه بـه منظور برآورده شدن آرزو هاست کـه شاید بیشتر برای جوانان دارای جذابیت بوده و منظور از آن برآورده شدن آرزو و باز شدن بخت آن هاست.
• خوردن کاهو و سکنجبین و آجیل باقی مانده از دوازده روز عید:این کار الان نیز در بین تعداد زیادی از مردم در نوروز رایج اسـت. «گفتنی اسـت در طب سنتی ایران؛ خوردن سکنجبین کـه طبع گرمی دارد، بـه همراه کاهو کـه دارای طبیعت سرد اسـت، تجویز شده اسـت.»
• انجام بازی های مختلف گروهی در سیزده بدر:در این روز بازی های مختلف گروهی بسیار رایج اسـت. تاب بازی، هفت سنگ، طناب کشی، وسطی، خواندن ترانه ها و رقص های محلی کـه اغلب بـه صورت گروهی و هماهنگ اجرا می شود نیز بسیار پرطرفدار اسـت. در بین بعضی از اقوام کشور بادبادک پرانی، سوارکاری، کشتی و دیگر انواع هماورد جویی در بین پسران جوان نیز دیده می شود.

شعر هایی با موضوع سیزده بدر

چه خوب است از چند روز قبل از سیزده بدر این شعر ها را با کودک خود تمرین و تکرار کنید.

سیزده نوروز / میریم بـه صحرا
اونجا می بینیم / گل های زیبا
رو سبزه ها می شینیم / طبیعت را می بینیم
از اون گل های زیبا / چندتا دونه می چینیم
بـه سبزه های مهربون / ارزو هامون را می گیم
چندتا گره بـه سبزه ها / با لب خندون می زنیم
بیا کنار سبزه ها / باهم بخونیم این دعا:
خدا کنه سال جدید / برای او برای ما
باشه پر از عشق و امید / باشه پر از صلح و صفا

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

دوازده روز گذشته / توی فضا پیچیده
بوی خوش آش رشته / حالا دیگه نوبته
رفته به کوه و دشته / توی این روز زیبا
سنت داریم بچه ها / سبزه گره می زنیم
بعد از گره سبزه رو / به آب پاک می دهیم
خوراکی های خوشمزه / ترش و شیرین و بامزه
سنت بعدی اینه / خیلی به دل میشینه

حالا دیگه نوبته / کاهو سکنجبینه

یادت نره مهربون / طبیعت هست دوستمون
هر چی که هست زباله / مال سطل آشغاله
رو چمن ها میشینیم /دست همو می گیریم
چشم هامونو می بندیم / از ته دل می خندیم
با هم دعا می کنیم / خدا رو صدا می کنیم
تو دلمون چه ساده / آرزوها افتادهدوستی و مهر و وفا
عشق و محبت صفا / سیزده بدر یه روزه
سیزدهم نوروزه / همگی میریم به صحرا
به کوه و دشت و دریا / تا سیزده رو در کنیم
یه سال رو از سر کنیم

نکات ضروری روز طبیعت

• در زمان حضور در طبیعت، تا حد امکان غذا های آماده که نیازمند پخت مجدد ندارند را استفاده کنید.
• به همراه داشتن یک دستگاه خاموش کننده، پودر و گاز آتش نشانی و کیف محتوی لوازم کمک های اولیه برای استفاده در مواقع ضروری الزامی است.
• هرگز نباید هنگام حرکت با خودرو در جاده های جنگلی، ته سیگار روشن یا چوب کبریت نیمه مشتعل را به بیرون پرتاب کرد زیرا در این صورت احتمال وقوع حریق در جنگل وجود دارد.
• مخرب ترین بخش تخریب طبیعت در روز سیزده بدر شکستن شاخ و برگ درختان و آتش زدن بوته است.
• چنانچه در روز طبیعت قصد رفتن به کنار رودخانه ها و نهر های پر آب را دارید حتماً به اندازه کافی از جریان شدید رودخانه ها فاصله گرفته و مراقب فرزندان خود باشید.
• در صورت مواجه شدن با هر گونه حریق در جنگل نسبت به خاموش کردن آن اقدام و یا با مراکز آتش نشانی، محیط زیست و منابع طبیعی تماس گرفته و موضوع را گزارش کنید.
• حتما توصیه های هواشناسی را جدی بگیرید.
• مواظب چاه های روبازی که در اطراف شهر وجود دارند، باشید.
• حتی المقدور از ظرف های یکبار مصرف و دور ریختنی استفاده نکنید.
• به کودکان بیاموزید که زباله ها را در طبیعت رها نکنند.زباله های خود را در جنگل، ساحل دریا، کنار چشمه های آب، دره ها و مناطق کوهستانی رها نکنید.
• کیسه مخصوص جمع آوری زباله را همراه خود برده و در پایان روز زباله های تولیدی را به ایستگاه های مستقر تحویل دهید.
• هنگام وقوع صاعقه های شدید، خود را به محل امن رسانده و توقف کنید. اگر داخل خودرو هستید باقی ماندن در آن ایمن تر از خارج شدن است.