آیا دوقلوزایی ارثی است؟
سونوگرافی بهترین راه تشخیص بارداری دوقلو یا چندقلویی است.
درست است که دوقلوزایی ارثی است؟ جواب به این پرسش برای دوقلوهای همسان درست نیست اما در مورد دوقلوهای ناهمسان تقریبا درست است. همچنین برخلاف اعتقاد رایج، بارداری دوقلویی یک نسل را جا نمی اندازد، یعنی این اعتقاد و باور غلط که بارداری دوقلویی همیشه یک نسل را جا می اندازد و در نسل بعدی دوباره دیده می شود صحت ندارد.
دوقلویی با IVF
استفاده از روش های کمک باروری مانند IVF و IUI ممکن است بطور ناخواسته شانس بارداری دو قلویی و یا چند قلویی را افزایش دهند. در روش آی یو آی اگر با داروهای تحریک تخمدان بیش از یک فولیکول رشد کند ممکن است دو یا چند قلویی اتفاق بیفتد اما این پدیده بعنوان یک عارضه در نظر گرفته می شود که حدود 15-10 درصد می باشد. در روش IVF احتمال دوقلویی بیشتر و بستگی به تعداد جنین های منتقل شده به رحم دارد. خود این روش بدلیل اثر بر تقسیم سلولی جنین ها ممکن است باعث دوقلوهای تک تخمکی یا همسان بشود.با این حال هیچ پزشکی، روش های کمک باروری را به منظور دوقلوزایی به فردی که از لحاظ باروری مشکلی ندارد توصیه نمی کند. در واقع پزشکان فوق تخصص ناباروری، روش های کمک باروری را تنها برای کسانی که مشکل نازایی دارند، به کار می برد. چون داروها چندان بدون عارضه نیستند.
دوقلوهای همسان
تولد دوقلوهای همسان در خانواده ها ارثی نیست، بلکه به نظر می رسد تقسیم یک تخمک بارور به صورت تصادفی اتفاق می افتد. بنابراین حتی زنی که دوقلوهای همسان دارد نیز در بارداری های بعدی اش بیشتر از دیگر خانم ها احتمال دوقلو داشتن ندارد.
خرید لباس تدی سفید مناسب دوقلوها
دوقلوهای غیرهمسان
برخلاف دوقلوهای همسان که هر دو از یک تخمک بارور مشترک به وجود می آیند، دوقلوهای ناهمسان از دو تخمک متفاوت که همزمان آزاد شده اند به وجود می آیند. اگرچه تاریخ تولد دوقلوهای همسان یکی است، اما آن ها از لحاظ ژنتیکی بیشتر از خواهر و بردارهای تک قلو به هم شباهت ندارند. به عبارت دیگر، هرچند آنها در یک روز متولد می شوند اما در واقع دو تولد جداگانه محسوب می شوند.
تمایل به آزاد کردن بیشتر از یک تخمک در چرخه قاعدگی خانم ها، یک ویژگی ژنتیکی است که می تواند از مادر به کودک انتقال یابد اما آزاد کردن بیشتر از یک تخمک به دلایل دیگری که هیچ ارتباطی به ژنتیک ندارند نیز رخ می دهد. برای مثال، زنان در اوایل دهه چهارم زندگی، یعنی از 30 سالگی به بعد خیلی بیشتر از زنان زیر 20 سال احتمال آزاد کردن همزمان بیش از یک تخمک را دارند و این تمایل پس از 35 سالگی کاهش می یابد.
همچنین ممکن است مردی این ویژگی را به ارث ببرد و آن را به دخترش انتقال دهد، اما خود مردی که حامل ژن دوقلویی است، شانس بیشتری برای داشتن دوقلو ندارد، زیرا ژن های او روی تخمک گذاری همسرش تاثیر نمی گذارد.
علائم بارداری دوقلو
سطح بالای هورمون hCG
سطح بالای hCG در ادرار و خون می تواند از علائم اولیه در بارداری دوقلو باشد. hCG هورمونی است که مسئولیت لانه گزینی و رشد زیگوت را بر عهده دارد و در بارداری دوقلو به صورت قابل توجهی بالاتر است. اگرچه با استفاده از سونوگرافی می توان بارداری دوقلو را تایید کرد اما سطح بالاتر hCG در دو هفته اول بارداری هم می تواند بارداری دوقلو را مشخص کند.
تهوع شدیدتر
حالت تهوع در زنانی که دوقلو باردار هستند، شدیدتر از دیگر زنان باردار است. اما گاهی اوقات مادرانی که تک قلو باردار هستند نیز می توانند به تهوع شدید دچار شوند. ویار شدید در بارداری نیز می تواند در سه ماهه اول بارداری آغاز شود که با افزایش سطح بتا hCG در خون همراه است. زنانی که چند قلو باردار هستند در مقایسه با زنانی که تک قلو باردار هستند، بیشتر دچار حالت تهوع و استفراغ شوند و این حالت در آن ها بیشتر به طول می انجامد. با این حال، احتمال از بین رفتن نشانه های شدید این بیماری در سه ماههٔ دوم زیاد است.
مشاهده لباس نوزادی طرح اوه مناسب دوقلوها
افزایش زیاد وزن
افزایش وزن در بارداری بسیار شایع است اما در بارداری چندقلو، این افزایش وزن بیشتر خواهد بود. اگرچه میزان افزایش وزن، به طول قد، نوع بدن و مقدار افزایش وزن در بارداری قبلی ارتباط دارد؛ اما در حالت کلی این افزایش وزن حدود 9 کیلوگرم خواهد بود. پس اگر وزن شما در سه ماهه اول بارداری به سرعت در حال افزایش و بیشتر از مقدار معمول باشد، ممکن است دوقلو باردار باشید.
بزرگ تر بودن شکم
اگر اندازه شکم در چرخه قاعدگی بزرگ تر از حد معمول در مورد شما باشد، احتمال بارداری دوقلو وجود دارد. در بارداری دوقلو نسبت به بارداری تک قلو با سن بارداری یکسان، حجم رحم و محتوای غیرجنینی آن حدود 10 لیتر و عمق آن حدود 5 سانتی متر بیشتر خواهد بود.
اما رشد بیش از حد رحم به این معنی نیست که حتماً شما دوقلو باردارید و بعد از شنیده شدن دو ضربان قلب در سونوگرافی داپلر این موضوع تأیید می شود.
فشار خون بالا
زنانی که دوقلو باردار هستند، ممکن است فشار خون بالایی داشته باشند. در مراحل اولیه بارداری دوقلو، فشار خون دیاستولیک در حالت کلی پایین است، اما با گذشت زمان ممکن است تا دو نیم برابر افزایش بیاید و فشار خون بارداری و عوارض مرتبط با آن هم افزایش خواهد یافت.
فشار خون سیستولیک همان عدد اول یا عدد بالا در اندازه گیری فشار خون است. این عدد نشان دهنده حداکثر فشاری است که خون شما به دیواره سرخرگ ها هنگام ضربان قلب وارد می کند و فشار خون دیاستولیک همان عدد دوم یا عدد پایین در اندازه گیری فشار خون است. این عدد نشان دهنده حداقل فشاری است که خون شما به دیواره سرخرگ ها هنگام استراحت قلب وارد می کند.
سطح بالای آلفا فیتوپروتئین یا AFP
آلفا فیتوپروتئین، آزمایش خونی است که در طول سه ماهه دوم بارداری انجام می شود. این آزمایش با نام های غربالگری آلفا فیتوپروتئین سرم مادری هم شناخته می شود و برای تشخیص نقص های بدو تولد به کار می رود. در بارداری دوقلو، نتیجه این آزمایش می تواند مثبت یا به صورت غیرعادی بالا باشد که در این حالت، پزشکتان احتمالا انجام سونوگرافی را برای بررسی بیشتر توصیه می کند.
10 نکته بارداری دوقلو یا چندقلویی
خستگی شدید
بزرگ شدن رحم، افزایش وزن زیاد، بیشتر غذا خوردن و انرژی زیادی که برای ادامه بارداری دوقلو مورد نیاز است، می تواند منجر به خستگی بیشتری هم بشود.
حرکات زود جنین
بسیاری از زنان باردار حرکات جنینی را از همان اوایل بارداری شان تجربه می کنند که گاهی اوقات، این حرکات به صورت ضربه های تکراری خواهد بود. زنانی که دوقلو یا چندقلو باردار هستند، اکثرا زودتر از هفته 18 بارداری تکان خوردن جنین را احساس می کنند و ممکن است نسبت به بارداری قبلی لگد زدن های بیشتری را از سوی جنین احساس کنند.
تنگی نفس
در بدن زنانی که دوقلوهای مونوزیگوت یا تک تخمکی دارند، مقدار بسیار زیاد مایع آمنیوتیک جمع می شود و رحم بزرگ تر هم فضای بیشتری را در شکم به خودش اختصاص می دهد. با بزرگ تر شدن رحم، اندام های شکمی و ریه های مادر، فشرده می شود و منجر به تنگی نفس خواهد شد. اگرچه این مشکل، یکی از عوارض شایع در بارداری است اما زنانی که دوقلو باردار هستند، ممکن است بیشتر این مورد را تجربه کنند.
مشکلات گوارشی
این مورد که در بارداری تک قلو هم شایع است، ممکن است موجب ناراحتی شما بشود. در بارداری دوقلو، با بزرگ تر شدن رحم و افزایش فشار وارد روی دستگاه گوارش، مشکلات گوارشی هم بیشتر خواهد شد.
اختلال خواب
عوامل داخلی و خارجی بسیاری می توانند شما را از داشتن خواب شبانه ای آرام محروم کند. ناراحتی، طرز قرارگیری نامناسب بدن، درد، تنگی نفس هنگام دراز کشیدن از جمله این عوامل هستند.
حساسیت شدید پستان ها
حساس شدن پستان ها بین هفته های چهار تا هفت بارداری شایع است که می تواند در هفته های بعدی هم ادامه یابد. در بارداری دوقلو، ناحیه اطراف نوک پستان تیره تر خواهد شد.
تکرر ادرار
در اوایل بارداری، افزایش جریان خون به کلیه ها، موجب افزایش تولید ادرار می شود. در مراحل بعدی بارداری با بزرگ تر شدن رحم، فشار بیشتری روی مثانه وارد و باعث می شود که مثانه زودتر پر شود و نیاز بیشتری برای رفتن به دستشویی و تکرر ادرار پیدا کنید.
گرفتگی عضلات شکمی
با لانه گزینی رویان در لایه داخلی، همانند زمان عادت ماهیانه، گرفتگی هایی را در عضلات شکمی خود تجربه خواهید کرد. در بارداری دوقلو و با لانه گزینی دو رویان، ممکن است درد حاصل از گرفتگی عضلات شکمی بیشتر خواهد بود.
احساس درونی
زنانی که دوقلو باردار هستند، ممکن است علائم خاصی نداشته باشند یا فقط علائم متداول بارداری مانند حساسیت پستان، خستگی، حالت تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات را داشته باشند. همچنین ممکن است علائم معمول بارداری را در سطح شدیدتری تجربه کنند. مادرانی که تجربه بارداری تک قلو را دارند، بهتر متوجه تغییر حالات و احساس درونی خود در بارداری دوقلو خواهند شد.