کودک خود را از چه سنی به کدام مهد کودک بفرستیم؟

کودکان از سنین سه سالگی به بعد نیاز به آموزش دارند که این آموزش ها شامل آموزش مهارت هایی نظیر رفتارهای اجتماعی، مهارت حرکتی، مستقل بودن و... است.

لزوم مهد کودک برای کودکان

با توجه به اینکه در جامعه کنونی اکثر خانواده ها تک فرزند هستند، نیاز به سپردن کودکان به مهد کودک وجود دارد.

در صورتی که کودکانی که بیشتر از سه سال دارند روزانه دو تا سه ساعت از وقت خود را در مهدهای کودک بگذرانند می توانند در تعامل با اجتماع و گروه همسالان خود بسیاری از مهارت های مورد نیاز را آموزش ببینند و به استقلال نسبی دست یابند.

رواج آپارتمان نشینی، گرایش به تک فرزندی و... سبب شده تا کودکان امروزی در مقایسه با کودکان گذشته کمتر در ارتباط با گروه همسالان خود باشند و لذا فضای مناسب برای رشد حرکتی و اجتماعی را در اختیار ندارند و به نظر می رسد مهدهای کودک می توانند این خلا را تا حدود زیادی جبران کنند.

آموزش ها و فعالیت های مهد

نوع فعالیت ها و آموزش هایی که در این مهد ها و کلاس های موجود در آنها وجود دارد، باید ریشه و پایه سرگرمی داشته باشد. آموزش زبان خارجی یا به صورت کلی فعالیت های مبتنی بر تعلیم و یادگیری های این چنینی مثمر ثمر نخواهد بود بنابراین بهترین نوع آموزش، بازی های گروهی و تعاملات اجتماعی است که باید به کودک آموزش داده شود. تعریف شدن به عنوان یک عضو از یک گروه بزرگ تر و رشد فرهنگ تعاملی و جمعی، بزرگ ترین خدمتی است که یک مهد و آموزش های موجود در آن می تواند به یک کودک در آن سنین بکند. مضاف بر اینها موسیقی، شعر و شعرخوانی و تقویت توانمندی های این چنینی نیز از دیگر اقدامات و آموزش های مثبتی است که می تواند در این کلاس ها به نحو صحیح به انجام برسد مهدکودک خوب مهدکودکی است که ابزارهای تجهیزاتی لازم را در اختیار داشته باشد و فضای آن نیز فضای شاد و بانشاطی باشد. با تاکید بر اینکه مهد کودک ها نباید صرفا برنامه مراقبتی داشته باشند مهدکودک های خوب مهدکودک هایی هستند که برنامه داشته باشند.

مهارت های یدی (دستی)

کودکی که تا دیروز مادرش، برای غذا دادن به او دور تا دور خانه به دنبالش می دوید، اکنون در کنار سایر همسالانش به غذا خوردن، می پردازد. قاشق را به درستی در دست می گیرد و ظرف غذایش را خودش باز و بسته می کند.

دست هایش را می شوید و با حوله، خشک می کند. با استفاده از انواع مداد رنگی، ماژیک، پاستل و ابرنگ، نقاشی می کشد و از دست هایش کمک می گیرد. با همان دست ها قیچی و چسب را گرفته و کاردستی درست میکند، کاغذ را در حالتی بی خطر برش می زند و گاهی به دوستانش نیز کمک می کند.

همه این ها نشان از تقویت مهارت های یدی یا عملی را دارد. کودک درک کرده و قبول می کند که می تواند بدون کمک والدین نیز به ادامه فعالیت های اولیه خود مانند غذا خوردن بپردازد.

فعالیت های بدنی و بازی در مهدکودک

ورزش و بازی جزو لاینفک برنامه های کاری مهدکودک هاست.

کودکانی که می توانند در کنار دیگر همسالان خود به ورزش و بازی بپردازند و مشکلات خود را به صورت مسالمت آمیز حل کنند، در آینده نیز می توانند شهروندان مطلوبی برای اجتماع باشند.

این کودکان EQ یا هوش اجتماعی بالایی دارند و معمولا می توانند مدیریت و سرگروهیِ گروه های مختلف را در جامعه به عهده بگیرند.

یادگیری مفاهیم اولیه علوم، ریاضی و بخوانیم

در مهدهای کودک به صورت کاملا اولیه و تاحدودی غیر مستقیم، مفاهیم اولیه ریاضی، بخوانیم و علوم نیز آموزش داده می شود.

برای مثال کودکان را با تعداد کم یا زیاد، با مفاهیم اولیه شمردن و اعداد، اشکال هندسی و... آشنا می کنند. یا مفاهیمی مانند اب، باد، هوا، غذا، گیاهان و...را به صورت اولیه برای یادگیری درس علوم ارائه می کنند.

قصه گویی، اجرای نمایش، بیان محدود انواع آوا و حروف، سرود خوانی و.. جزو فعالیت های زمینه ای برای یادگیری درس بخوانیم می باشند.

بهتر است بدانیم:انواع بازی و اسباب بازی های کودکان زیر یکسال

بعضی از مهدها به صورت ویژه و برخی به صورت محدود درباره مفاهیم دینی و قرآنی نیز فعالیت می کنند.

این ها تنها، بخشی از انواع آموزش در مهدهای کودک بود.

اما برخی از مهدکودک ها در کنار این فعالیت ها به ارائه سایر آموزش ها (مانند زبان، شنا، و....) نیز می پردازند.

رشد زبانی کودک در مهد

از آنجا که گسترش واژگان کودک اکتسابى است و هر چه کودک در تعامل و ارتباط با اطرافیان باشد، دامنه لغات او نیز گسترش مى یابد لذا کودکانى که در مهدکودک ها در کنار کودکان دیگر اوقاتی از روز را سپری می کنند، علاوه بر همزبانى با همسالان خود و ایجاد ارتباط با مربى خویش با لغات، واژگان و کلمات متعددى برخورد مى نمایند؛ آنها براى بازى کردن مثلا دریافت یک توپ مرتب با دوستان خود ارتباط برقرار میکند توجه کنید که کودک براى گرفتن توپ از دوستش در مهدکودک احیاناً از لفظ توپ استفاده مى کند، از طرف دیگر «من، من»، «مال من است» را از کودک دیگر مى شنود و از کودک سوم «بده» را، لذا این کودک در عین حال با سه تلفظ و واژه آشنا شده است: «من»، «توپ» و «بده». در صورتى که همین کودک در منزل با ارائه و بیان مطلب توپ مفهوم و مطلب مورد نظر خود را به مادرش مى فهماند و امکان این که با دولفظ دیگر آشنا شود، بسیار کم یا بعید است. پس کودکانى که تازه شروع به سخن گفتن کرده اند، هنگامى که با کودکان هم سن و سال خود ارتباط برقرار مى کنند و همراه مربى خویش که صرفا وقت خود را صرف و وقف کودکان کرده است، مى توانند پیشرفت قابل توجهى در گفتار و رشد بیانى خویش داشته باشند.

لزوم شناخت مربی مهد

مهدهای کودک باید افراد متخصص متولی آموزش و پرورش کودکان باشند یک مربی حاضر در مهد کودک که ساعات نسبتا زیادی را با کودک سپری می کند باید حائز شرایط لازم و کافی برای این جایگاه باشد. روانشناس بودن و توانایی برقراری ارتباط صحیح با کودک اولین نیاز یک مربی و معلم در چنین مهدهایی است. موضوعاتی همچون بازی درمانی داریم که به موجب آن بسیاری از مشکلات روحی و روانی و اختلالات کودک درمان می شود. اگر یک مربی و معلم آموزش های لازم در این زمینه را ندیده باشد چگونه می تواند آن را به کار ببندد و از آن استفاده کند؟

دکتر سیما فردوسی نیز معتقد است: در مهد کودک، مربیان وظیفه بسیار مهمی به عهده دارند زیرا نقش جانشین مادر را برای کودک ایفا می کنند و با توجه به این تعریف، مربی باید بتواند اضطراب کودک را تخفیف و به او امنیت بدهد و او را کنترل کند.

سن مربی مهد

مربیان مهدهای کودک باید جوان بوده و آستانه تحمل بالایی داشته باشند.با توجه به اینکه افراد در سنین بالای 35 سالگی تحمل کودکان و شیطنت های آنها را ندارند بهترین مربیان مهدکودکها افرادی هستند که بین 25 تا 35 سال سن داشته باشند.

در ضمن اینکه یک کودک هشت ساعت را به دور از خانه و خانواده در یک محیط دیگر بگذراند نمی تواند امنیت و آرامش موجود در منزل و کنار والدین را درونی کند و این برای او هم در زمان فعلی و هم در زمان آینده مشکل ساز خواهد بود و هیچ توجیهی ندارد.

تاثیر منفی فرستادن کودک به مهد زیر سه سال

مهدکودک با تمام مزایایی که برای آموزش کودکان در سنین مناسب دارد اما می تواند به کودکانی که در سنین پایین به این مراکز سپرده می شوند صدمات جبران ناپذیری وارد کند.

دکتر فربد فدایی، روان شناس اجتماعی و روانپزشک می گوید: اگر کودک در سنین غیر مناسب به مهدکودک فرستاده شود، احساس طرد شدن از سوی مادر می کند و حس طردشدگی و دوری از خانواده در شکل گیری شخصیت او تأثیر می گذارد، بنابراین در این کودکان ممکن است احساس خشم و رنجش و افسردگی ملاحظه شود.

اگر به دلیل شاغل بودن مادر امکان نگهداری از کودک توسط او در سنین پایین وجود ندارد، نگهداری کودک توسط پدربزرگ و مادربزرگ بهتر از سپردن او به مهدکودک است.

دکتر فدایی مقاومت و لجبازی کودک در برابر والدین، عدم وابستگی کودک به والدین و عدم پذیرش آنها از سوی کودک را از آثار فرستادن کودک به مهدکودک در سنین غیرمناسب می داند.

​

تشویق از راه قصه گویی

اگر کودک در دور ماندن از مادر یا خانواده دچار ناسازگاری می گردد باید سعی کنید تا این استقلال را بتدریج به او بیاموزید، درست است که این کار زمان بر است اما اگر لازم باشد باید ابتدا ساعات اندکی را برای ماندن در نظر بگیرید، او را همراهی کنید، هر چند ساعت به او سری بزنید، پایداری او را تشویق کنید و از طریق قصه، مهارت های لازم را به او آموزش دهید.

میترسم که برنگردی، چشم انتظاری کودک

والدین باید توجه داشته باشند که اگر کودکشان مدتی را در مهد چشم به راه آمدن آنها بماند، دچار نوعی هیجان می شود که برایش آزاردهنده است و شاید به این فکر بیفتد که فراموشش کرده اند و دیگر دنبالش نخواهند آمد، این نگرانی کودک اهمیت زیادی دارد و باید از بروز آن جلوگیری کرد. کودکانی که زمان زیادی را در مهدکودک به سر می برند، غمگین و ترسو هستند اما این مشکل تا سن آمادگی از میان خواهد رفت.

خانه مادر بزرگ یا مهد کودک

مادرانی هستند که نگران لوس شدن فرزندشان توسط والدینشون هستند از این باب مهد کودک را انتخاب میکنند البته لازم هست که به این نکته توجه کنید که این موضوع به سن کودک بستگی دارد. در کودکان زیر 3 سال که نیاز بیشتری به مراقبت دارند مادر و پدربزرگ بهترین گزینه هستند اما اگر مادربزرگ یا پدربزرگ توانایی نگهداری از فرزند شما را ندارند یک پرستار یا مربی خاص مهد می تواند برای مدت طولانی کودک را نگه دارد. مادرانی که مجبورند کودکان کمتر از 3 سال خود را به مهد بسپارند، بهتر است قبل از 8 ماهگی این کار را انجام دهند زیرا در این سن کودک هنوز شناختی از محیط اطراف ندارد و استرس و اضطراب از افراد غریبه در او شکل نگرفته است. برای کودکان بالای 3 سال، حضور در محیط های اجتماعی خوب است اما اگر مادر و پدربزرگ فرصت داشته باشند، بهتر است کودک چند ساعت به مهد و چند ساعت به آنها سپرده شوند.