چگونه کودکان را به کتاب خواندن علاقه مند کنیم؟
کتاب خوانی یکی از بهترین روش ها برای آموختن و تقویت خلاقیت کودک است.
کتاب خوانی یکی از بهترین روش ها برای آموختن و تقویت خلاقیت کودک است. اما در دنیای اسباب بازی های رنگارنگ و بازی های ویدئویی، تربیت کودک کتاب خوان کار ساده ای نیست.مزایای کتاب خواندن در هر مرحله از رشد کودک به اثبات رسیده و خوشبختانه، تربیت بچه کتاب خوان هم جالب است، هم نتایج خوبی دارد و هم بسیار آسان است.
فواید کتابخوانی برای کودک
کودکانی که والدینشان برای آن ها کتاب می خوانند به احتمال زیاد در هر زمینه ای از زندگی شان بهتر عمل می کنند. ومهم نیست این کودکان در چه محله ای بزرگ شده اند یا والدینشان اهل کجا هستند.
- عزت نفس و اعتماد به نفس بالاتری دارند
- منظور خود را در نوشتن و صحبت کردن، بهتر بیان می کنند. زیرااز نظر دستور زبان و نوع به کارگیری جملات، دقیق تر هستند و همچنینگنجینه لغات آن ها پربار تر است.
- در مدرسه عملکرد بهتری دارند.
- کتاب ها در ذهن کودک مکانی برای تخیل و خلاقیت ایجاد می کنند که نه تنها تلویزیون بلکه هیچ نمایشگری قادر به ایجاد آن نیست چرا که کارکرد مغز در زمان مطالعه متفاوت از دیدن فیلم است.
- گسترش دنیای فرزند برای مثال ممکن است فرزندتان اصلاً فکرش را هم نکند که روزی دانشمند، موسیقی دان، پزشک یا مکانیک شود اما می تواند در کتاب ها الگو هایی پیدا کند که باعث شود به موقعیت های جدید به چشم گزینه هایی امکان پذیر نگاه کند.
- با خواندن کتاب فرزند تان با شخصیت هایی مواجه می شود که در شرایط متفاوت به سر می برند و این قضیه به کودک شما کمک می کند که درک بهتری از تفاوت افراد با هم داشته باشد.
- خواندن کتاب برای فرزندتان باعث کارکرد بهتر مغز و پرورش مهارت هایی می شود که در زمینه های مختلف زندگی مفید هستند. باعث افزایش تمرکز و حافظه می شود.
خودکتاب خوان باشید
اگر می خواهید کودک کتاب خوان داشته باشید، نخست خودتان باید کتاب خوان باشید.اگر کتاب خواندن را به حاشیه زندگی تان فرستاده اید، حالا باید به متن برش گردانید، برای خودتان فضا و زمان کتاب خواندن ایجاد کنید. چون کودکان از هر کار شما تقلید می کنند.کتاب خواندن در حضور بچه ها، به آن ها نشان می دهد که کتاب فقط برای یادگیری نیست و لذت بخش هم هست.آنچه فرزندتان نیاز دارد این است که ببیند به طور مرتب براى خواندن کتاب وقت زیادى مى گذارید.وقتى صحبت از مطالب خواندنى براى بچه ها مى شود، هر چقدر بر اهمیت در دسترس بودن کتاب تاکید کنیم باز هم کم است. بچه ها نباید فکر کنند خواندن کارى است که فقط باید در مدرسه انجام داد. اگر برایتان مقدور هست بلند کتاب بخوانید.
از چه زمانی شروع کنیم؟
ممکن است فکر کنید که تا وقتی که بچه نمی تواند بنشیند به کتاب نیاز ندارد اما این طور نیست. هر نوزادی از تجربه شنیدن داستان لذت می برد و (البته نمی تواند از سلیقه و انتخاب شما ایراد بگیرد). پس از فرصت استفاده کنید و برای نوزادتان کتاب بخوانید.بلند بخوانید، هر روز بخوانید، هر کتابی را بخوانید: برای یک نوزاد می توانید همه چیز بخوانید. کتاب آشپزی، یک رمان، کتاب درسی. محتوای کتاب مهم نیست. آنچه مهم است شنیده شدن صدای شماست، آهنگ خواندنتان و کلمات. تحقیقات نشان داده که تعداد کلماتی که یک نوزاد در معرض شان قرار می گیرد، اثر مستقیم بر پیشرفت زبانی و ادبی او دارد، اما نکته اینجاست: زبان باید زنده و شخصی و مستقیماً خطاب به نوزاد باشد، روشن کردن تلویزیون یا پخش کتاب های صوتی فایده ای ندارد.
خصوصیات کتاب کودک
- کتاب پایان خوشی داشته باشد
- کتاب خوب برای کودکان باید شخصیت هایی داشته باشد که بتوانند در شرایط سخت قادر به تصمیم گیری درست شود
- داستان باید دارای محتوای آموزشی نیز باشد
- کتاب خردسالان باید پر از تصاویر با رنگ های شاد و براق باشد و نوشته های کمی داشته باشد.
کتاب های الکترونیکی
اگر کتاب الکترونیکی می خوانید، حتما این موضوع را برای کودک تان روشن کنید. این گونه او می داند که ما در حال پرسه زنی در شبکه های اجتماعی یا خواندن ایمیل نیستیم. اگر کودک تان هنوز درکی از این ابزار ها ندارد، خواندن کتاب های کاغذی را در برنامه ی روز انه تان قرار دهید. همین که با کتابی در دست مان روی مبل بنشینیم، پیام روشنی به فرزندمان می دهد.
روش های علاقه مند کردن کودک به کتاب
اطلاعاتى را که از مطالعه به دست مى آورید، تقسیم کنید
بعضى از بچه ها بیشتر به هدف سرگرمى کتاب مى خوانند و گاهى از این که مى توان با هدف کسب اطلاعات نیز مطالعه کرد، بى خبرند. گرچه از کتاب هاى درسى خود در مدرسه اطلاعاتى به دست مى آوردند اما اگر آن ها را به حال خود بگذاریم مطالب علمى را انتخاب نمى کنند. اما بزرگسالان بیشتر به هدف اطلاعات مطالعه مى کنند نه به این دلیل که دوست دارند، بلکه چون این مطالب بخش عمده اى از کار روزانه ى آنها را تشکیل مى دهد.
اگر اطلاعاتى را که از مطالعه خود به دست مى آورید با فرزندان تان در میان بگذارید، مى توانید آن ها را براى خواندن به قصد کسب اطلاعات آماده کنید. با این کار به بچه ها مى فهمانید که به آنچه مى خوانید علاقه دارید و دوست دارید آن ها نیز به آن علاقه مند شوند. وقتى بچه ها مى بینند که چگونه از اطلاعاتى که به دست آورده اید استفاده مى کنید، دیگر کمتر از خواندن به قصد کسب اطلاعات خواهند ترسید.
کتاب ها را چند باره برای کودک تان بخوانید
اصرار کودک به خواندن چندباره ی کتابی، نشانه ی درجا زدن نیست بلکه معمولا به معنی تقویت توانایی تفکر است. کودکان نوپا از خواندن داستان های تکراری خوششان می آید، زیرا هر بار نکته تازه ای کشف می کنند. این به رشد عملکرد مغز کمک می کند. شاید راز این علاقه ذهنتان را درگیر کند، اما سعی کنید از این کار لذت ببرید. این راهی است برای شناخت چیز هایی که کودک تان دوست دارد و چیز هایی که دوست ندارد.
با صداى بلند بخوانید
براى هر یک از شخصیت ها از یک صداى خاص استفاده کنید. از علائم نقطه گذارى کمک بگیرید تا لحن خواندنتان را عوض کنید یا براى افزایش تاثیر خواندن تان مکث کنید. با علاقه بخوانید و با متن درگیر شوید.
روزنامه را خانوادگى بخوانید
روزنامه هایى که صفحات ویژه ى کودکان و نوجوانان یا ویژه نامه کودکان و نوجوانان چاپ مى کنند از همه بهتر است چون مطالب آن هم مناسب فرزندان دبستانى شماست و هم مناسب فرزند نوجوانتان. پس وقتى از راه مى رسید همین طور روزنامه را نیندازید و بروید. هدف شما مشارکت خانوادگى است پس بگذارید فرزندانتان شما را در حال روزنامه خواندن ببینند.
دفتر یادگارى درست کنید
گردآورى دفتر یادگارى علاوه بر این که روشى عالى براى حفظ تاریخ خانواده است مى تواند یک تجربه آموزشى فوق العاده نیز باشد. کشوى عکس هایى را که با عکس فرزند قنداقى تان شروع مى شود بیرون بریزید. بلیط هواپیماى اولین سفر هوایى خود یا کودکتان، برچسب هایى که هیچ وقت به ماشین خود نچسباندید، کارت تبریک هایى که از فامیل دریافت کرده اید و هر چیزى که بخشى از فرهنگ خانواده ى شما را تشکیل مى دهد مى تواند در دفتر یادگارى قرار بگیرد.
به نمایشگاه هاى کتاب بروید
فروشگاه هاى زنجیره اى کتاب جاى بسیار جالبى براى جلب علاقه کودکتان به کتاب و کتابخوانى است.
داستان هایى را پیدا کنید که فیلم یا کارتون آن ساخته شده است
براى این که از این داستان ها و فیلم ها بهترین استفاده را بکنید بهتر است کتاب را قبل از دیدن فیلم به فرزندتان بدهید. بدین ترتیب بچه ها ابتدا فرصت مى کنند شخصیت ها و حوادث را پیش خود تصور کنند و سپس آن ها را با تصور فیلم ساز مقایسه کنند.
سوال بپرسید و بحث و ارزیابی کنید
آیا هنگام خواندن داستان در آن (غرق ) شدم ؟
آیا پایان داستان معقول بود؟
آیا پیام نویسنده معقول بود؟
آیا کتاب هیجان انگیز بود؟ جالب بود؟ ناراحت کننده بود؟
آیا وقتى کتاب را بستم باز هم دوست داشتم بخواندن ادامه بدهم؟
آیا علاقه دارم درباره ى این موضوع یا از همین نویسنده کتاب دیگرى بخوانم؟
آیا این کتاب، کتاب خوبى بود؟
آیا چنین داستانى مى تواند واقعا اتفاق بیفتد؟