عوارض راه رفتن روی پنجه پا در کودکان
نوک پایی رفتن به عنوان راه رفتن بر روی پنجه های پا یا قرار ندادن پاشنه پا در زمان راه رفتن بر روی زمین در اکثر مواقع تعریف می شود.
اکثر والدین به دلیل اینکه حرکت عجیب و تکراری را در کودک خود می بینند، کمی نگران و یا کنجکاو می شوند. یا به پزشک مراجعه می کنند و یا در مرورگر خود دنبال علت آن می گردند یکی از این حرکات عجیبراه رفتن به تکرار روی پنجه پا است که خود من هم در کودک نوپای خودم این حرکت را دیدم. تصمیم گرفتم تا در مورد این موضوع تحقیق کنم و از کارشناسان و متخصصان این موضوع کمک بگیرم و در اختیار شما قرار دهم با من همراهی کنید.
نوک پایی رفتن به عنوان راه رفتن بر روی پنجه های پا یا قرار ندادن پاشنه پا در زمان راه رفتن بر روی زمین در اکثر مواقع تعریف می شود. لازم است بدانید که قبل از دو سالگی هیچ دلیلی برای نگرانی از راه رفتن روی پنجهٔ پا در کودک وجود ندارد. اما علت این اتفاق چیست؟ در کل، قبل از ورود کودک به دو سالگی هیچ دلیلی برای نگرانی از راه رفتن روی پنجهٔ پا در کودک وجود ندارد. کودکانی که به این شکل راه می روند، معمولاً این کار را از روی عادت انجام می دهند. اما اگر کودک نوپای شما که سن او از دو سال بیشتر است علاوه بر راه رفتن روی پنجه، هر کدام از ویژگی های زیر را نیز دارد، پیشنهاد می کنم با پزشک او صحبت کنید.
علائم هشدار دهنده در کودکانی که روی پنجه پا راه می روند:
1. بیشتر اوقات روی پنجهٔ پایش راه می رود.
2. عضلاتش سفت است.
3. حرکاتش هماهنگ نیست.
4. به طرز ناشیانه ای راه می رود.
5. تلوتلو می خورد یا به طرفین خم می شود و راه می رود.
6. در کسب مهارت های حرکتی ظریف مانند برداشتن اشیای کوچک با استفاده دو انگشت شست و اشاره کند است.
7. قادر به تحمل وزن خود روی پای صاف نیست.
8. مهارت های حرکتی ای را که قبلاً داشت از دست می دهد.
چرا باید نوک پایی رفتن کودک مان را باید جدی بگیریم؟
درصورتی که این حرکت تبدیل به عادت شده و مرتبا کودک به این شکل راه می رود باید این را جدی تر مورد بررسی قرار داد بخصوص به عنوان یکی از علائم اولیه اختلال طیف اتیسم و می توان آن را در انواع سطوح اختلال اتیسم مشاهده نمود. راه رفتن بر روی پنجه پا عموما در کودکان اتیستیک دیده می شود. این کودکان اکثرا توانایی راه رفتن بر روی کف پای خود را دارند ولی ترجیح می دهند که بر روی پنجه یا نوک پای خود راه بروند. برای بسیاری از کودکان اتیستیک راه رفتن بر روی پنجه پا مشکلی ایجاد نمی کند ولی این امر باعث ایجاد یک رفتار منحصر به فرد و توجه برانگیز توسط مبتلایان به اتیسم می گردد و باعث می شود که والدین یا درمانگران بر روی آن تمرکز کنند و در تلاش برای برطرف نمودن آن شوند با اینکه این رفتار هیچ گونه آسیبی به کودک مبتلا به اتیسم (اوتیسم) نمی رساند. ولی ویژگی پررنگی برای تشخیص در کودکان اوتیسمی است.
اهمیت مراقبت از دندان های کودک
اگر کودک همیشه روی پنجه هایش راه می رود، ممکن است یک مشکل فیزیکی مانند کوتاه بودن تاندون آشیل داشته باشد که مانع از ایستادن روی پایش در حالت صاف و تخت می شود و دامنهٔ حرکتی در مچ پا را محدود می کند. اما اگر فرزندتان روی نوک انگشتان پایش راه می رود و قادر به راه رفتن روی پای صاف نیست، یعنی نمی تواند روی پاهایش صاف راه برود، می تواند نشانه ای از یک اختلال حرکتی مثل فلج مغزی باشد.
نکات مهم برای در نظر گرفتن کودکان نوک پایی
· در مواقعی که علت راه رفتن کودک روی پنجه هایش مشخص نباشد به آن راه رفتن ایدیوپاتیک روی پنجه گفته می شود.
· برای مشخص کردن علت این نوع راه رفتن باید وجود سایر بیماری ها رد شود.
· ارزیابی کودک توسط یک تیم پزشکی برای تعیین علت راه رفتن روی پنجه ضروری است.
· در فرایند ارزیابی کودک، متخصص پا پزشک، متخصص فیزیوتراپی کودکان و متخصص اطفال حضور دارند.
· سایر علل احتمالی راه رفتن روی پنجه عبارت است از اختلالات اسکلتی عضلانی مانند کوتاه بودن یک پا، اختلالات نورولوژیکی مانند فلج مغزی یا اختلالات رشد از قبیل اختلالات طیف اتیسم.
· در صورتی که این موارد باعث راه رفتن به این شکل باشند پدر و مادر شاهد یک مجموعه از علائم و نشانه ها (از قبیل ضعف کلی بدن یا مشکلات مربوط به رشد) خواهند بود.
· پس از آنکه علت این نوع راه رفتن مشخص شد برنامه درمان شروع می گردد.
· در برنامه درمان از حرکات کششی برای پیشگیری یا درمان سفتی عضله، حرکات تقویتی برای رفع ضعف بدن، و کفش یا کفی طبی برای اصلاح الگوی راه رفتن استفاده خواهد شد.
· متخصص فیزیوتراپی با توجه به شرایط کودک برنامه درمان را طراحی خواهد کرد.
· در صورتی که مشکلات کودک افزایش پیدا کند یا آنکه شدت راه رفتن او روی پنجه بیشتر شود باید فوراً به متخصص فیزیوتراپی یا کودکان مراجعه کرد.
· گاهی اوقات گچ گرفتن پای کودک یا انجام عمل جراحی به منظور اصلاح آن الگوی راه رفتن توصیه می شود.
· در اکثر کودکان این مشکل با بزرگ شدن آن ها بهبود پیدا می کند اما به طور دقیق مشخص نیست کدام گروه بهبود پیدا می کنند.
· درمان راه رفتن روی پنجه بر پیشگیری از بروز هرگونه عارضه از قبیل سفتی عضلات، درد و زمین خوردن تمرکز دارد که با تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی کودک همراه است.
درمان راه رفتن روی پنجهٔ پا در کودک
متخصصان ممکن است ارزیابی از عملکرد مغز و رشد حرکتی فرزندتان انجام دهند تا مناسب ترین روش درمانی را تعیین کنند. اقدام به موقع بسیار مهم است، زیرا فیزیوتراپی یا عمل جراحی می توانند مهارت های حرکتی و قدرت عضلانی را برگرداند و از آسیب دیدن عضلاتی که روی حرکت مفصل تأثیر می گذارند جلوگیری کنند.
اگر فرزندتان مشکل فیزیکی مانند تاندون آشیل کوتاه دارد، امکان دارد درمان با فیزیوتراپی شروع شود که شامل حرکات کششی است. همچنین ممکن است کودک نیاز به پوشیدن ارتز پا (Orthosis) داشته باشد. ارتز پا یک آتل پلاستیکی سبک است که تا قسمت پشت ران امتداد دارد و پا را در زاویهٔ 90 درجه نگه می دارد. تا زمانی که مشکل برطرف نشود، لازم است کودک آتل را شب ها و احتمالاً در طول روز هم بپوشد، اما می توان آن را برای حمام کردن یا انجام تمرین های تقویتی برداشت.
خرید لباس نوزادی تیک تاک و برگ سبز
یک رویکرد دیگر گچ گیری پر تکرار یا تعویض متوالی گچ برای اصلاح تدریجی اندام است. در این درمان، ارتوپد مجموعه از قالب های گچی یا فایبرگلس را روی پا می بندد تا تاندون را کشیده و بلندتر کند و برد حرکتی مچ پا را افزایش دهد. به موازات افزایش کشیدگی تاندون، قالب ها حدوداً هر چند هفته یک بار عوض می شوند و وقتی تاندون به اندازه ٔ کافی بلند شد، قالب ها دیگر ضروری نیستند. یک ویژگی بد قالب های گچی این است که نمی توان آن ها را مانند آتل ها موقتاً برداشت.
آیا ماساژ درمانی تاثیری در بهبود الگوی راه رفتن کودک دارد؟
هیچ گونه شواهدی برای تاثیر ماساژ درمانی در بهبود راه رفتن کودکان بر روی پنجه وجود ندارد. ماساژ باعث کاهش گرفتگی و کشش بهتر عضلات ساق می شود. همچنین در برخی از کودکان باعث کاهش درد و ناراحتی خواهد شد. اما درمان به حساب نمی آید.
نکته آخر اینکه لطفا در این مسیر صبور باشید و تنها به نظر یک پزشک بسنده نکنید و بعد از اطمینان از راه درمان بی معطلی و به حالت پیگیر درمان را پیش بگیرید، باید این را در نظر بگیرید کودکان با این درمان ها سلامتی خود را به دست می آورند پس اگر با شما همکاری نمی کنند آن ها را درک کنید ولی هرگز کوتاه نیاید و راحتی امروز کودک تان را به سلامتی دائمی او معاوضه نکنید.